Nieuw onderzoek wijst uit dat de "schaduw" van een grote verzameling windturbines veel groter is dan gedacht. Windturbines en windparken "stelen" wind van elkaar. Vlak achter een offshore windpark is de windsnelheid maar liefst 40 procent lager dan vlak ervoor en het vraagt honderden kilometers eer de wind weer op hetzelfde niveau zit. De Nederlandse onderzoeker Arno Brand wijst erop dat windmolenparken te dicht op elkaar worden gebouwd en waarschuwt bovendien voor internationale conflicten. Moet het eeuwenoude "windrecht", dat molenaars in de Middeleeuwen een garantie bood op wind, opnieuw van stal worden gehaald? (foto)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
|
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Grootschalige offshore windturbineparken worden vaak naar voren geschoven als dè manier om een duurzame energieproductie uit te bouwen. De Nederlandse overheid plant tegen 2020 windturbines in de Noordzee met een gezamenlijke capaciteit van 6.000 megawatt, en het vorig jaar gelanceerde "Masterplan Zeekracht" wil zelfs één derde van de Noordzee vol zetten met windturbines. Het voordeel van "offshore" windparken is dat windturbines in open zee meer wind kunnen oogsten dan op land. Op zee waait het harder en zijn er geen obstakels die de wind tegenhouden of turbulentie veroorzaken. Maar dat laatste klopt niet echt, zo blijkt uit een onderzoek van het Energie Centrum Nederland (persbericht, samenvatting, volledige studie). Het probleem is dat windturbines en windparken wind stelen van elkaar.
In de schaduw van de wind
Onderzoeker Arno Brand ontwikkelde een wiskundig model dat de impact van een windpark op de windsnelheid in de zone erachter gedetailleerd in kaart brengt. Het gaat om een verfijning van eerdere internationaal uitgewerkte modellen - het bestuderen van windschaduw is een jonge wetenschap. Een erg ingewikkelde wetenschap, bovendien (zie bijvoorbeeld de formule hieronder, die slechts een deel vormt van het hele model).
Als uitgangspunt werd een hypothetisch windpark met een vermogen van 5 megawatt (MW) per vierkante kilometer genomen. In totaal gaat het om 22 windturbines met een rotordiameter van 100 meter en een capaciteit van 5 MW - dus één turbine per vierkante kilometer. De resultaten van het model, die konden worden gevalideerd dankzij metingen in bestaande offshore windparken, zijn opmerkelijk.
Muur van windturbines
Vlak na het windpark is de windsnelheid - bij de heersende windrichting - maar liefst 40 procent lager dan vlak ervoor. Het windpark "steelt" dus bijna de helft van de aanwezige energie in de wind. Als de windturbines verder uit elkaar worden geplaatst, bijvoorbeeld op een onderlinge afstand van 1.400 meter (14 rotorlengtes), "steelt" het park uiteraard minder wind: slechts 6 procent in dit geval. Maar dan gaat de energie-opbrengst van het windpark flink omlaag.
(Bron illustratie, pdf)
Worden de turbines dichter bij elkaar geplaatst, bijvoorbeeld op een onderlinge afstand van 500 meter (5 rotorlengtes), dan neemt de windschaduw toe: tot 100 procent in dit geval, wat dus betekent dat er vlak achter het windpark geen wind meer is. In dit geval heeft een windpark dus hetzelfde effect als een muur op zee.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Als windturbines dichter bij elkaar worden geplaatst, kan het windpark tot 100 procent van de windkracht stelen - hetzelfde effect als een muur op zee
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Afhankelijk van de windsnelheid is er een afstand van enkele honderden tot meer dan duizend kilometer nodig alvorens de windsnelheid terug op hetzelfde niveau zit (=99 procent van de oorspronkelijke windsnelheid, de "velocity recovery distance"). Bij een windsnelheid van 6 meter per seconde is die afstand 178 kilometer, bij een windsnelheid van 8 meter per seconde 554 tot 1047 kilometer en bij een windsnelheid van 10 meter per seconde 90 tot 832 kilometer.
Individuele windparken groter maken of meer windturbines in een windpark plaatsen, lost het probleem niet op. In beide gevallen veroorzaakt het windpark een langere windschaduw. Windturbines in grotere parken stelen bovendien meer wind van elkaar, tenzij de onderlinge afstanden toenemen. Uit eerdere onderzoeken bleek al dat de achterste rij windturbines in een windpark 5 tot 40 procent minder vermogen kan opleveren dan de eerste rij (zie bv. hier en hier, pdf).
Windparken staan te dicht op elkaar
Volgens Brand is het echter niet nodig om windparken honderden kilometers uit elkaar te plaatsen. "Als veilige afstand - veilig in de zin dat ze niet al te veel merken van elkaars windschaduw - moet je denken aan tien tot dertig kilometer". Brand legt de grens op een halve meter per seconde minder windsnelheid (bij een gemiddelde windsnelheid van 10 meter per seconde op 90 meter hoogte).
Een afname van 0,5 meter per seconde lijkt weinig, maar de energie in wind is evenredig met de derde macht van de windsnelheid. Als een turbine het moet doen met 9,5 in plaats van 10 meter per seconde, is het energieverlies dus al 14 procent. Over de gehele levensduur van het park loopt dat aardig op. Een verminderde energie-opbrengst is bovendien niet het enige hinderlijke gevolg van windschaduw: door de veroorzaakte turbulentie neemt ook de mechanische belasting op de rotors toe, waardoor die sneller stuk gaan.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Om het energieverlies aanvaardbaar te maken, moeten windparken op een onderlinge afstand van minstens 10 tot 30 kilometer worden geplaatst
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Brand vergeleek zijn resultaten met de lopende aanvragen voor nieuwe windparken in de Noordzee en kwam tot de conclusie dat die te dicht bij elkaar worden gezet. De reden daarvoor is dat de meest winstgevende plek voor een windpark - de kustzone van de Randstad - grotendeels in beslag wordt genomen door scheepvaartroutes (zie tekening hieronder). "Uitgaande van die beperkte ruimte werden locaties voor windparken aangewezen zonder rekening te houden met eventuele onderlinge windhinder", stelt Brand vast. "Begrijpelijk, want goede wiskundige modellen bestonden tot voor kort niet".
Ook bestaande windparken liggen al erg dicht bij elkaar. In Nederland liggen het Offshore Windpark Egmond aan Zee (OWEZ) en het Prinses Amalia windpark op 15 kilometer van elkaar, in Denemarken zijn Horns Rev I en Horns Rev II slechts 23 kilometer van elkaar verwijderd.
Oorlog om windenergie?
De Noordzee is groot genoeg, en dus lijkt het probleem makkelijk oplosbaar door windparken verder uit de kust te bouwen, op een grotere onderlinge afstand. Zo werkt het Energie Centrum Nederland (samen met TU Delft, RWE Offshore Wind, TenneT en Eneco) aan project FLOW (Far and Large Offshore Wind), dat in 2013 moet uitmonden in een klein demonstratiepark in 35 meter diep water, 75 kilometer uit de kust. Die aanpak roept echter nieuwe problemen op. Ten eerste is de bouw van windparken in dieper water een stuk duurder, en ten tweede gaat er meer energie verloren tijdens het transport van de elektriciteit (zie het artikel "Honderd procent groene stroom?").
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
De geplande windparken voor de Engelse kust zullen aanzienlijke windschaduwen leggen over de geplande offshore windparken voor de Nederlandse kust
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bovendien lijken Nederlandse windparken ver uit de kust niet compatibel met, bijvoorbeeld, Engelse windparken ver uit de kust. De Britten hebben al plannen voor drie gigantische windparken in water van 60 meter diep, langs de westelijke grens van het Nederlandse Noordzeegebied: Doggersbank, Hornsea en Norfolk. Samen moeten ze 20 gigawatt gaan leveren en de bouw is gepland voor 2014.
Windrecht
Volgens het ECN worden vooral Norfolk (westelijk van de Randstad) en Doggersbank zo groot dat ze aanzienlijke windschaduwen zullen leggen over de belangrijkste Nederlandse zones. Misschien, zo stelt ECN, is het tijd voor een internationele versie van het oude windrecht, dat molenaars in vroeger eeuwen beschermde tegen windbelemmerende nieuwbouw (waaronder andere windmolens) in de buurt van hun molens.
Onze afhankelijkheid van olie, gas en uranium is een belangrijke oorzaak van internationale spanningen en conflicten. Maar het lijkt erop dat windenergie op dat vlak niet meteen veel beter zal scoren. Windenergie maakt momenteel nog maar een erg klein deel uit van de energieproductie, maar de ambities zijn groot en dus zullen er op termijn zonder twijfel internationale conflicten ontstaan, zowel op zee als op land.
Burenruzie's
Soortgelijke confllicten stellen zich overigens ook op veel kleinere schaal, net zoals in de Middeleeuwen, en niet alleen met windturbines maar ook met zonnepanelen. Als de bomen van de buurman zodanig gegroeid zijn dat ze een schaduw werpen over je zonnepanelen, wat moet er dan aan geloven? De boom of het zonnepaneel?
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Hoeveel wind kunnen we "stelen" zonder het klimaat te beïnvloeden?
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ook doet het onderzoek de vraag rijzen hoeveel wind we kunnen "stelen" zonder het klimaat te beïnvloeden. Een voorbarige vraag wellicht, maar wel een erg belangrijke: winden spelen net als oceaanstromingen een essentiële rol in de regeling van het klimaat op aarde.
Een onderzoek uit 2004 kwam tot de conclusie dat een grootschalige inzet van windturbines een aanzienlijke invloed kan hebben op lokale weersomstandigheden en zelfs op het globale klimaat. De onderzoekers (die waarschuwen dat hun model verre van perfect is) stellen dat die effecten veel kleiner zijn dan die van de verbranding van fossiele brandstoffen, en dat windenergie dus hoe dan ook een betere optie is. Maar dan moeten windturbines natuurlijk wel fossiele brandstoffen vervangen, terwijl we nu bezig zijn beide energiebronnen te combineren.
Theorie en praktijk
Dit zijn allemaal geen redenen om windenergie af te schrijven - we moeten een overstap maken naar duurzame energie, want er is geen alternatief. Wel tonen deze onderzoeken aan dat duurzame energiebronnen niet de ideale oplossing zijn waar ze vaak voor worden gehouden. Er wordt nogal vlug beweerd dat het potentieel van duurzame energie zo groot is dat het makkelijk de bestaande energieconsumptie kan opvangen (iets waar ook Lowtech Magazine zich in het verleden aan heeft bezondigd). Dat klopt in theorie, maar niet in praktijk. Overschakelen naar duurzame energie zonder tegelijk de energieconsumptie drastisch terug te schroeven, is wellicht een illusie.
© Kris De Decker
|
Verwante artikels:
- Windenergie kan slechts fractie van wereldwijde energieverbruik leveren - nieuw onderzoek toont dat een grootschalige inzet van windenergie een ingrijpende invloed zou hebben op het klimaat
- Honderd procent groene stroom: een wereldwijd netwerk van duurzame energie
- Hernieuwbare energie op grote schaal is illusie: we zijn te laat begonnen
- Zo lossen we de energiecrisis (nooit) op: belangrijker dan wat we doen, is wat we niet doen
- Europeanen vervuilen vooral in het buitenland
- Hoeveel olie kost de productie van olie? netto energie analyse
- Moeten we het energieverbruik rantsoeneren?
- Microwindturbines: 40 machines getest
- Zwevende windturbines: energie uit de wolken?
- De geschiedenis (en toekomst?) van de industriële windmolen
- De Energy Ball: veel geld voor weinig energie
- Onderwaterturbines: energie uit de golfstroom
- Bouw je eigen windmolen: de Windbelt en andere bouwplannen
- Alle artikels over energie
(1)
hoi,
die opmerking over de klimaatsinvloed is goed:
wetenschappers stellen dat er invloed is, maar dat het wel niet zo'n vaart zal lopen...,
ja, die gasten stellen wel meer zaken vast, zoals de toestand van gletsjers op de himalaya, om er maar 1 te noemen,
ik zou zeggen: elke ontnomen energievorm heeft zo zijn invloed, en als 1 windmolenpark de oorzaak is dat 100 km uit de wind wordt gezet, dan zijn we weer goed bezig...
Geplaatst door: riek | 01 februari 2010 om 12:08
(2)
De laatste zin, om het energieconsumptiepatroon drastisch terug te dringen, is helaas toch maar de enige optie. We leven met een enorme hoeveelheid mensen op een klein plekje wat Nederland heet, en gebruiken ook enorme hoeveelheden energie. Pas als de bevolkingsdichtheid afneemt of we drastich ons consumptiepatroon veranderen is slechts één of twee windmolenparken voldoende.
Net zoals de LED-lamp, nanotechnologie, de elektrische auto meer schade dan profijt oplevert, blijkt ook dat windmolens misschien het klimaat kunnen veranderen.
Ik krijg het idee dat alle problematiek op slechts één basisprobleem teruggebracht kan worden: overbevolking...
Geplaatst door: Anne | 01 februari 2010 om 20:59
(3)
Anne, ik ben het niet met je eens. Overbevolking is niet het basisprobleem.
Maak de volgende denkoefening eens: stel dat er 2 miljard mensen een westerse levensstijl leiden, en 4 miljard niet (ik ken de juiste cijfers niet, maar het moet zoiets van die orde zijn). Die 2 miljard westerlingen rijden rond met één of meerdere auto's, kopen tijdens hun leven honderden gadgets, lopen 's winters thuis in t-shirt rond, gaan drie tot vier keer per jaar op vakantie en eten alle dagen vlees.
Die andere 4 miljard doen dat allemaal niet (ze gaan te voet, amuseren zich met elkaar in plaats van met elektronica, kleden zich warm aan als het koud is, blijven waar ze zijn en eten niet of nauwelijks vlees).
Laten we nu 2 miljard mensen elimineren. Is het energie- en milieuprobleem dan opgelost? Wel, het hangt ervan af wie je elimineert.
Elimineer 2 miljard niet-westerlingen en het milieu- en energieprobleem is nog altijd even groot als het nu is. Elimineer de 2 miljard westerlingen en de milieu- en energiecrisis is opgelost.
Het probleem is het waanzinnige consumptiepatroon van de westerse McDonalds-samenleving. Wij beseffen nog altijd niet hoe schadelijk en energie-intensief onze levensstijl is. En wij denken nog altijd dat we zonder al die gadgets, vliegreizen, auto's, koteletten en centrale verwarmingsinstallaties geen gelukkig leven kunnen leiden.
Ik zeg niet dat overbevolking geen probleem is. Maar het is niet het fundamentele probleem. Zie overigens ook deze link: http://www.lowtechmagazine.be/2009/09/overbevolking-en-overconsumptie.html
Geplaatst door: Kris De Decker | 01 februari 2010 om 21:26
(4)
Is overbevolking het probleem? Op zich misschien niet, maar bevolkingsgroei is - net als groei van de consumptie - wel degelijk een gigantisch probleem. Als de bevolkingsgroei niet stopt, zullen we ook met het minder consumeren geen duurzame, aangename levensstandaard kunnen bereiken. Maar ook als de bevolkingsgroei wel stopt zullen we met het huidige aantal mensen moeten consuminderen.
Een heel interessante lezing over bevolkingsgroei is: http://www.youtube.com/watch?v=F-QA2rkpBSY&feature=player_embedded
Ik kan iedereen aanraden de 8 delen te zien.
Geplaatst door: Renaat | 01 februari 2010 om 22:42
(5)
Bedankt voor de link, Renaat. Interessante film. Enkele bedenkingen/aanvullingen:
- Het is technologie die de overbevolking heeft veroorzaakt: de bevolkingsexplosie gaat gelijk op met de industriële revolutie en met de consumptiepiek van olie in de twintigste eeuw. Helaas blijft de bevoking groeien, terwijl de olieproductie nu (of binnenkort) bergaf gaat. Wij moeten ons meer zorgen maken dan de mensen in ontwikkelingslanden, want zij zijn het leven zonder energie gewend. Wij zijn hulpeloos zonder olie.
- De spreker heeft overschot van gelijk als hij stelt dat niets exponentieel kan blijven groeien, want dan staat er straks op iedere vierkante meter aarde een mens. De bevolkingsgroei verloopt echter steeds trager en de progonoses (die tot nu toe altijd erg accuraat zijn gebleken) zijn dat die verder afvlakt. Hoewel ik het ermee eens ben dat de bevolking niet oneindig kan blijven groeien, blijf ik erbij dat de aarde op zijn minst 6,5 miljard mensen zonder problemen zou kunnen onderhouden als we er niet zo'n destructieve levensstijl op zouden nahouden (als mensen wijzen naar overbevolking doelen ze op de omvang van de huidige bevolking, niet op de toekomstige wereldbevolking).
- Bevolkingsgroei doet zich (niet uitsluitend maar) voornamelijk voor in ontwikkelingslanden. Overconsumptie doet zich (niet uitsluitend maar) voornamelijk voor in het westen. Het lijkt mij dus logisch dat wij ons concentreren op het terugdringen van de overconsumptie. Daar kunnen we iets aan doen, en er valt op dat vlak enorm veel winst te behalen.
Daarom schrijf ik over windmolens, auto's, gadgets, enzovoort. Als er bij elk artikel wordt gereageerd dat het allemaal de schuld is van de overbevolking, kan ik Lowtech Magazine beter opdoeken, een machinegeweer kopen en Afrikanen gaan neer maaien (dat is geen verwijt aan jou, Anne, ik hoor het argument erg vaak en niet alleen op de website).
Overigens doen wij in het westen al ons uiterste best om de overbevolking in ontwikkelingslanden tegen te gaan. We laten mensen daar al 50 jaar sterven van de honger terwijl wij hier in overvloed leven. We veroorzaken er oorlogen in onze zoektocht naar grondstoffen en olie. En we tolereren het nog steeds dat een ouwe zak met een mijter op zijn kop al even lang verkondigt dat condooms en andere voorbehoedsmiddelen des duivels zijn.
Geplaatst door: Kris De Decker | 02 februari 2010 om 12:46
(6)
Kris,
Nee je hoeft niet elke Afrikaan neer te maaien. Maar juist omdat je onderaan je artikel schrijft dat "...Overschakelen naar duurzame energie zonder tegelijk de energieconsumptie drastisch terug te schroeven, is wellicht een illusie..." dan hebben we niet veel keuze meer dan het enige alternatief: de bevolkingsdichtheid moet terug. En dat is een lange termijnoplossing, want je kan het immers niet maken dat je iemand daarvoor om zeep helpt.
Geplaatst door: Anne | 02 februari 2010 om 17:39
(7)
@ Ann
Inderdaad bevolkingsgroei remmen is een lange-termijn oplossing. Op korte termijn is consuminderen wel een oplossing. Maar de doorsnee westerling, zelfs de 'groene', denkt er niet aan om zijn consumptiepatroon aan te passen (behalve dan misschien het vervangen van zijn gloelampen door spaarlampen of rijden met een milieuvriendelijke auto (alsof dat zou bestaan). Veel mensen zullen hun consumptie maar aanpassen als het moet. Spijtig genoeg ontbreekt de politieke wil of moed om echte maatregelen te nemen of op te leggen zoals quota voor consumptie. Bijvoorbeeld iedereen (elke wereldburger) heeft recht op 1 vliegtuigreis om de X aantal jaren. Of heeft recht op x Ton CO2 uitstoot per jaar.
Geplaatst door: Lieven | 02 februari 2010 om 20:43
(8)
@Lezing gepost door Renaat
Kheb deze vandaag bekeken en het is juist: eeuwige exponentiële groei is een illusie. Tot zover had ik al eerder geredeneerd, maar de spreker legt het verband tussen exponentiële groei en bacteriële groei. En dát vond ik zeer interessant, want het deed me nadenken over het feit dat wij mensen ook maar een levende wezens zijn en exponentieel zullen groeien zover ons milieu het toelaat. De fles is bij ons de wereld.
Ik weet niet of de spreker ook zo geredeneerd heeft, hij zegt het alleszins niet letterlijk.
Bij de vergelijking met de bacteriële groei maakt hij het eigenlijk iets te simpel, een gewone fles zal namelijk nooit vol bacteriën zitten. Al die bacteriën moeten gevoed worden, de fles moet dus eerst gevuld zijn met voedsel. Bovendien sterven er bacteriën, maar dat aandeel is verwaarloosbaar bij exponentiële groei.
Het zit hem in het voedsel, in ons geval: fossiele brandstoffen, want deze zijn eindig. Terwijl zonne-energie relatief oneindig is.
Om nu een verbeterde vergelijking te maken: er zijn twee gigantische flessen, in de eerste is er een constante toevoer van voedingsstoffen. Door de langdurig stabiele toevoer is er in de fles een climaxvegetatie ontstaan (Stel u voor: heel de buitenkant vd fles is bedekt). Sporadisch is er sprake van evolutie waardoor de efficiëntie verbetert en de climaxvegetatie een beetje verandert.
Op een bepaald moment wordt de tweede fles ontdekt (Stel u voor: een behoorlijk langwerpige fles bereikbaar door een gaatje in de bodem van de eerste fles) en die zit gewoon compleet vol voeding, de bacteriën in de buurt van de fles profiteren ervan en er ontstaat een bacteriecultuur waarbij de voeding alsmaar efficiënter en overvloediger gebruikt wordt. Met alle gevolgen vandien (exp. groei)
Nu is de vraag: is de mens al zover geëvolueerd dat het z'n instincten (bepaald door DNA) opzij kan zetten om een échte duurzame cultuur/maatschappij op te bouwen?
Het antwoord is nee...
Een betere vraag zou kunnen zijn: is de mens al zover geëvolueerd dat het z'n instincten deels opzij kan zetten om een duurzamere cultuur/maatschappij op te bouwen?
Hier is het globale antwoord nog altijd een absolute nee. Maar op lokaal vlak zijn er plaatsen waar de beweging al zichtbaar wordt.
Grtz,
Thomas
Geplaatst door: Thomas | 02 februari 2010 om 21:58
(9)
Ik ben zeer dankbaar voor de informatie die U
verschaft in Lowtech Magazine doe zo verder
groetjes uit Belgie van louis
Geplaatst door: Heirweg Louis | 02 februari 2010 om 22:05
(10)
@ Kris,
laat er geen twijfel over bestaan dat je 'goed werk levert' met deze blog en mijn inziens heel vaak de nagel op de kop slaat. Ik krijg het er ook van als mensen zeggen 'dat het probleem de overbevolking is'. Daarmee schuiven ze in veel geval hun eigen verantwoordelijk af en leggen deze extern of - nog erger - rechtstreeks bij de ontwikkelingslanden.
De opmerking 'ze zijn in China of India met te veel' is vaak ook niet veraf.
Terecht dat jij er dan op wijst dat 'de overbevolking' niet het probleem is. En je hebt gelijk dat mensen die beweren van wel het meestal hebben over het huidige bevolkingsaantal, en niet over exponentiële groei. Maar ik vind het ook belangrijk dat iedereen beseft dat exponentiële groei - zowel van consumptie als van bevolking - een groot probleem is. Als we die bevolkingsgroei willen stoppen is het mijn inziens niet onbelangrijk om daar bewust zo snel mogelijk werk van te maken. Maar hoewel er meer en meer stemmen opgaan om bewust om te gaan met onze grondstoffen (hoewel het vaak veel gepraat en weinig actie betreft), is het durven pleiten voor een bewust streven naar een stopzetting van de bevolkingsgroei 'not done' is.
Of we goed en duurzaam kunnen leven met 7 miljard mensen durf ik niet te zeggen, ik weet het echt niet.
Maar met hoe minder we zijn, hoe groter onze individuele ecologische voetafdruk mag zijn, hoe minder consumptie een probleem vormt.
Overigens spreekt uit je reactie een verouderd wereldbeeld, een beeld waarin men nog twee werelden heeft, de ontwikkelde wereld en de derde wereld. (Ik stel het even zwart-wit, ik twijfel er niet aan dat jij in werkelijk iets genuanceerder denkt.)
Het is een visie die ook heel lang bij mij heeft geleefd, maar ondertussen ben ik er dankzij statisticus Hans Rosling achter dat dit beeld verouderd is. Ik kan iedereen die een mening wil vormen over bevolkingsgroei, inkomen, kindersterfte, armoede, opleiding, ... de TED-lezingen van Hans Rosling te bekijken en eens te spelen met de grafieken op gapminder. Het heeft mijn wereldbeeld grondig bijgesteld.
http://www.ted.com/talks/hans_rosling_shows_the_best_stats_you_ve_ever_seen.html
http://www.ted.com/talks/hans_rosling_reveals_new_insights_on_poverty.html
http://www.ted.com/talks/hans_rosling_at_state.html
http://www.gapminder.org/
Veel kijkplezier. (Er zijn trouwens meer speeches op de TED-conferentie die de moeite waard zijn.)
Geplaatst door: Renaat | 03 februari 2010 om 00:40
(11)
Bij http://www.zeekracht.nl lees ik: "Om alle Nederlandse huishoudens van zeestroom te voorzien is een ruimte van 31 bij 31 kilometer nodig. Dat is slechts 1,5 % van de oppervlakte van het Nederlandse gedeelte van de Noordzee" (met molens van 5 MW) en "een windmolen bespaart in de eerste drie maanden evenveel CO2 als de productie van die windmolen heeft gekost" en "Windenergie op de Noordzee kan net zoveel energie leveren als de olie in de Perzische Golf nu"
Natuurlijk als je molens "vlak achter" elkaar plaatst is de opbrengst minder en duurt even voor "99% van de oorspronkelijke windsnelheid" hersteld is. Zeker, als molens verder uiteen geplaatst zijn, zal de opbrengst hoger zijn. Maar een grotere onderlinge afstand maakt onderhoud en energietransport duurder.
ZIJN DE BEWERINGEN VAN ZEEKRACHT VEROUDERD?
Geplaatst door: ROLAND | 03 februari 2010 om 13:27
(12)
Als de berekeningen van onderzoeker Arno Brand kloppen, zal Zeekracht inderdaad die gegevens moeten aanpassen.
Geplaatst door: Kris De Decker | 03 februari 2010 om 13:52
(13)
Even terug naar de windmolens op zee: is het probleem van 'vuile' wind achter een molen niet op te vangen door ze anders neer te zetten? Nu staan ze als bomen in een door de mens aangelegd bos, in rijen, keurig achter elkaar. Als we nou die molens in een enorme cirkel plaatsen van 100 km is een groot gedeelte van die 'vuile' wind achter de molen opgelost lijkt me...
Geplaatst door: Anne | 03 februari 2010 om 17:19
(14)
Dit soort onderzoek zal er zeker voor zorgen dat de opstelling van turbines en windparken efficiënter kan. Tot op zekere hoogte. Het lijkt alsof de turbines op de foto slecht zijn geplaatst, maar dat komt omdat de wind slecht zit. Als hij een beetje meer van links zou komen, is de afstand tot de volgende turbine een stuk groter. De wind komt niet altijd uit dezelfde richting en dat maakt de mogelijkheden bij de opstelling van zo'n matrix nogal beperkt (zie ook het onderzoek van ECN). Andere opstellingen zoals cirkels hebben waarschijnlijk meer plaats nodig.
Geplaatst door: Kris De Decker | 04 februari 2010 om 00:35
(15)
Is deze hele theorie ook niet van toepassing op zonne-energie.
Elke Joule opgevangen zonne-energie die ergens ter wereld wordt opgevangen verminderd de neerstraling op onze aardkloot,.
oftewel een plaatselijke afkoeling.
Als uiteindelijk (2050) heel nederland zal vol hangen met zonnepanelen,
betekend dit uiteindelijk dat het zonnepaneel rendement moet worden
afgetrokken van de hoeveelheid energie die de grond bereikt, en ons warm houd.
Geplaatst door: Cb | 05 februari 2010 om 21:45
(16)
Dat klopt niet, omdat zonnepanelen heel donker zijn, zal er dus eerder sprake zijn van opwarming. Normaalgezien wordt 30% ofzoiets van het licht weerkaatst weg van de aarde (daardoor kan je de aarde zien vanop de maan). Moest alles volliggen met zonnepanelen, dan zou dat een donkere vlek zijn. Eigenlijk zou de 'opwarming van de aarde' best opgelost worden door van alle daken spiegels, zonnepanelen of daktuinen te maken.
Spiegels brengen geen geld op en daktuinen kosten onderhoud. Luie mensen kiezen dus voor zonnepanelen...
Geplaatst door: Thomas | 06 februari 2010 om 13:31
(17)
Hi Thomas,
Goede luie vergelijking,
en waarschijnlijk heb je gelijk dat zonnepanelen donker zijn, je vergeet echter dat ze ook over het algemeen op nu al donkere daken worden geplaatst.
Geplaatst door: Cb | 11 februari 2010 om 00:46
(18)
Vergeten we hier niet de natuur? Wind is essentieel voor een goede balans, verstuiving van plantjes etc etc... De windsnelheid zomaar ff flink laten dalen kan nog wel eens een grote invloed hebben op de natuur..
Geplaatst door: S | 24 februari 2010 om 14:19
(19)
Nog even een andere invalshoek: als windparken de wind verminderen moeten we ze zeker op zee aanleggen. Denk aan de watersnoodramp van 1953. De opstuwende kracht van de wind had daar een groot aandeel in. Dus meer windparken, minder opstuwende werking en minder *kans* op een herhaling van 1953.
Geplaatst door: DutchBoy | 28 maart 2010 om 20:50
(20)
Waar het op neer komt is dit: "Uitvoering van alle huidige plannen lukt dus niet zonder dat windparken elkaar gaan hinderen". Mooi dat we dat nu weten, dan kunnen we er rekening mee gaan houden. Maar oorlog om wind?
Geplaatst door: Evert | 17 mei 2010 om 12:02
(21)
Dutchboy heeft helemaal gelijk, maar ik vrees dat het windstoppende effect teniet wordt gedaan doordat windmolens bij die windsnelheden worden uitgezet om beschadiging te voorkomen. Daar zit dus nog wel een verbeterpunt.
Geplaatst door: Andries de Vries | 20 september 2011 om 21:50
(22)
Huidige windmolens zijn primitieve technologie, Als je materiaal impact meeneemt, (thermodynamische entropy toename cq compensatie) dan verdien je ze nooit terug. Is ook een metaal lobby.
Een van de weinige oplossingen die wellicht interessant zijn is airborne wind: diverse varianten, bijv vleugelprofielen met rotoren , hoog in de lucht aan een kabel: dubbel energieopbrengst en slechts 10 % materiaal gebruik,(enerkite) plus veel geringer opslag probleem wegens meer constante wind. Zie oa recente conf Delft:
http://awec2015.tudelft.nl/presentations.html
Geplaatst door: Ronald Rovers | 31 maart 2016 om 12:19
(23)
Gelet op het bovenstaande + reacties. Ik weet van een paar woestijnen( Marokko, Californie) dat er enorm grote gebieden volgezet worden met zonnepanelen. Aangezien er nogal wat woestijnen zijn kan de industrie er wel heel veel kwijt.
Geplaatst door: W. Tuinman | 15 november 2016 om 21:21