De microwindturbines van de toekomst?

Een Afrikaanse tiener slaagt waar tot nu toe elke westerse fabrikant is in gefaald: het bouwen van een microwindturbine die meer energie oplevert dan de productie ervan kost. Vrijwel gratis bovendien, want helemaal gemaakt uit schroot en andere afvalmaterialen.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

William Kamkwamba was 14 toen hij noodgedwongen de school verliet - zijn ouders konden het schoolgeld niet meer betalen. De jongen groeide op in een dorp zonder elektriciteit in Malawi, en besloot zijn tijd dan maar te wijden aan het zelf bouwen van een windturbine. Hij kon een haveloos boek over windturbines vinden in de bibliotheek, en ging aan de slag met schroot, fiets- en traktor-onderdelen, PVC-buizen, koperdraad, kroonkurken, hout en bamboe. Voor de opslag van de energie gebruikte hij een autobatterij.

Flip-flops

Met zijn eerste turbine (gebouwd in 2001 en 5 meter hoog) bleek het mogelijk om bij zijn familie thuis vier lampen te doen werken, genoeg om 's avonds een boek te kunnen lezen zonder giftige rook in te ademen. Hij bouwde ook zelf een stroomcircuit van koperdraad, een stroomonderbreker van nagels en magneten (afkomstig van een weggegooide luidspreker) en een lichtschakelaar van wielspaken en rubber van flip-flops. 

Sindsdien knutselde de nu 22-jarige jongeman nog twee windurbines in elkaar in zijn dorp, waarvan de grootste bijna 12 meter hoog is. De energiecentrales worden ook gebruikt voor het aandrijven van een radio, een kleine televisie en het opladen van de mobiele telefoons van de buren. Een eenvoudige schematische voorstelling van de constructies vind je in dit pdf-document. De wieken van de windturbine worden in de wind gehouden door een windvaan zoals op Amerikaanse windmolens uit het begin van de twintigste eeuw te vinden was.

Milieubalans

Uiteraard is de opbrengst van de lowtech windturbine (nog) kleiner dan die van de de vele commerciële microwindturbines die bij ons voor vele duizenden euro's te koop zijn. Maar dat is om twee redenen geen probleem. Ten eerste kostte de bouw van de energiecentrale geen microjoule energie, zodat de machine wel degelijk meer energie oplevert dan de productie ervan kost - iets wat lang niet altijd van "professionele" microwindturbines gezegd kan worden. Zelfs als de windmolen na een paar jaar omver wordt geblazen, blijft de milieubalans positief. Uiteraard heeft het afvalmateriaal dat Kamkwamba gebruikte ook energie gekost bij de productie ervan. Maar die hoort bij een ander product, dat zonder zijn tussenkomst op de vuillnishoop was beland.

Ten tweede betekenen een paar tientallen watts een hele vooruitgang voor een Afrikaanse gezin (slechts 2 procent van de bevolking in Malawi heeft elektriciteit), terwijl wij er onze neus voor ophalen. Uiteraard kan de lowtech windturbine geen breedbeeldtelevisie of een spelcomputer aandrijven. Zouden we echter tevreden zijn met het licht van één of twee spaarlampen om de avond al lezend door te komen, of voor het spelen van een spannend boardgame, dan zou een soortgelijke energiecentrale ook voor ons van nut kunnen zijn. Wie is er dan het best gewapend tegen de dreigende energieschaarste?

Dit is geen pleidooi om nu allemaal soortgelijke windmolens uit schroot en bamboe te gaan bouwen - daarvoor wonen we allemaal iets te dicht op elkaar en lijkt de turbine niet echt bestand tegen een stevige zuidwesterstorm. Maar het verhaal van William Kamkwamba roept een zeer belangrijke, zelfs fundamentale vraag op: wat is nu eigenlijk de kern van de probleem wanneer het over energievoorziening gaat? De onvolkomenheden van de techniek, of onze onrealistische verwachtingen?

© Kris De Decker (Foto intro door Tom Rielly)

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Kamkwamba schreef in samenwerking met voormalig AP-journalist Bryan Mealer een boek over zijn ervaringen: "The Boy Who Harnessed the Wind: Creating Currents of Electricity and Hope". Het kwam vorige week uit in de VS en is te bestellen bij Amazon.

Kamkwamba werd afgelopen week ook geïnterviewd door (ondermeer) Wired, The Guardian en de BBC, werd het onderwerp van een kortfilm en verscheen in juni op de TED-conferentie in Tanzania en in augustus op de Maker Fair Africa. Sindsdien houdt hij ook een blog bij.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Verwante artikels:

Bouw je eigen windmolen: de Windbelt en andere bouwplannen

Bijna 40 kleine windturbines getest

De Energy Ball: veel geld voor weinig energie

Speedboten voor milieubewuste snelheidsfreaks 

Te veel (Afrikaanse) baby's?

Geschiedenis (en toekomst) van de industriële windmolen

TimberTower : een hightech windturbine uit hout

Maak alles zelf: online handleidingen en instructies voor lowtech doe-het-zelvers

Breimachine op windkracht: en 4 andere doe-het-zelfprojecten

Bouw je eigen lowtech verticale boerderij

Oorlog om windenergie? windparken stelen wind van elkaar

Startpagina

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Comments

[Geplaatst door: willy]

(1)

Geweldige site, ik kijk altijd uit naar nieuwe artikels van jullie.
Doe zo voort. Willy

[Geplaatst door: Willem Vroon]

(2)

De toename van windturbines geeft een lichtnet dat sterk afhankelijk wordt van de natuur. Het afrekenen van ons particulier stroomverbruik zou gekoppeld kunnen worden aan de weersomstandigheden.

Zoals we vroeger 's nachts goedkope stroom hadden, zou dit nu door middel van een flexibele, weersafhankelijke prijs gedaan kunnen worden. In de praktijk zouden een aantal ledjes aan kunnen geven in welk tarief we ons op dit moment bevinden.

Bij een rode led, rekenen we per gebruikt kilowattuur meer af dan bij een groene. Zo zou Nederland massaal de wasmachine aan gaan zetten bij sterke wind, en op een windstille dag nog even wachten.

Weersverwachtingen zouden kunnen worden gekoppeld aan stroomverwachtingen. Wat is er op tegen als Helga van Leur ons tijdens het weer verteld dat we morgen, tussen 12 en 16 uur, zo goed als zeker goedkope stroom zullen hebben?

Om eerlijk te zijn ben ik helemaal niet zo onder de indruk van de manier waarop windenergie op dit moment wordt ingezet. Het zou veel beter zijn een stuwmeer vol te draaien door middel van windenergie. Dat stuwmeer zou als buffer kunnen dienen, door via een water aangedreven turbine stroom op te wekken.

Deze manier van stroom opwekken is zeer flexibel, want vraag en aanbod zijn zeer snel op elkaar aan te passen. Bovendien heeft men hiermee het probleem van opslag ondervangen, en kan men op windstille dagen gewoon verder gaan met stroom leveren uit de watervoorraad die op windsterke dagen is opgebouwd.

[Geplaatst door: Sietz Leeflang]

(3)

Er is nog een bijzonder positief aspect aan hetgeen William Kamkwamba bereikte met zijn lowtech windmolen: hij ontpopte zich als een inventief en snel bekwamer geworden en vermoedelijk spoedig veelgevraagd ambachtsman. Een autodidact van de beste soort! Daar zijn er bij ons niet veel meer van en de scholen waar jongeren vroeger door praktisch vakonderwijs tot ambachtsman werden gevormd hebben we in de afgelopen decennia van technowaan, althans in Nederland, afgeschaft. Hoopvol signaal: hier en daar wordt nu weer gepleit voor ambachtelijk onderwijs.
Sietz Leeflang.

[Geplaatst door: Bor]

(4)

Met permissie ook nog een stukje high-tech: http://www.heraldextra.com/news/article_b0372fd8-3f3c-11de-ac77-001cc4c002e0.html

Fascinerend om te zien hoe innovatie in alternatieve energie gecombineerd met goede local opslag het systeem weer compleet op z'n kop zou kunnen gooien.

Wat je teveel opwekt aan wind/zonneenergie kan je straks zelf opslaan. De volledige decentralisatie van de energievoorziening ligt op de loer. Terug naar de tijd dat wel zelf nog een boom omhakte om het huis te verwarmen -- maar dan beter, schoner en duurzamer...

[Geplaatst door: trompeneers danny]

(5)

ik heb een aircoheater geplaatst, dus met een grote warmtepomp: luchtverplaatsing 2500 M3/uur
deze verbruikt op volle kracht 1500 watt en geeft 6000 watt af, ik verwarm mijn chalet ermee in de winter en koel in de zomer. De enorme luchtverplaatsing heeft mij aan het denken gezet om voor de warmtepomp een kleine windturbine te plaatsen om hiermee elektriciteit op te wekken. hij staat trouwens in mijn tuin. De vraag is waar kan ik deze kopen, daar hij niet groter mag zijn dan 1 meter doorsnee, omdat dit mijn windveld is en deze constant is.

[Geplaatst door: trompeneers danny]

(6)

vervolg: ik zou deze windturbine ook zelf willen bouwen maar weet niet goed hoe.

[Geplaatst door: Renaat]

(7)

@ Danny,

dat gaat vanwege eenvoudige fysieke wetten (actie-reactie) niet werken. M.a.w. de energieopbrengst van zo'n turbine zal steeds minder zijn dat extra energiekost die het deels 'blokkeren' van de uitgaande luchtstroom teweeg zal brengen.

Als dat wel zou werken, dan zou je de eeuwig geroemde uitvinder van de perpetuum mobile zijn.