Lowtech Magazine

Tamboerijngewelven in Zuid-Afrika

Het tamboerijngewelf, een van oorsprong Middeleeuwse bouwtechniek, staat opnieuw in de belangstelling omwille van de ecologische voordelen. Eerder dit jaar werd de methode al gebruikt voor de bouw van een huis in Engeland, nu staat er ook een indrukwekkend voorbeeld van in Zuid-Afrika.

Peter Rich Architects bouwde daar het Mapungubwe Interpretation Centre, een museum voor prehistorische voorwerpen. Het gebouw won de "World Building Award" op het World Architecture Festival in Barcelona.

Het Mapungubwe Interpretation Centre werd geheel opgetrokken uit lokale bouwmaterialen en gebouwd door lokale bewoners - een groep werkloze Zuid-Afrikanen kreeg een opleiding in de technieken van het tamboerijngewelf en het bakken van tegels.

Het tamboerijngewelf maakt het mogelijk om brede bogen te bouwen met een minimum aan bouwmaterialen. Dat maakt dat er veel "ingebedde" energie wordt bespaard.

De techniek steunt niet op machines maar is grotendeels handwerk. Hoge arbeidskosten maken dat de methode bij ons niet goedkoper is dan de bouw van een traditioneel huis. Hieronder vind je meer foto's van het gebouw en de constructie ervan.

Gracias por el aviso, Sergio.

Een ring van vuur: de Hoffmann oven

Een tijd geleden presenteerden we een Middeleeuwse bouwtechniek die grote hoeveelheden bouwmateriaal en dus ingebedde energie zou kunnen besparen: het tamboerijngewelf. Blijkt dat er ook een negentiende eeuwse productietechniek voor bakstenen en tegels bestaat die verbazend efficiënt is: de "ringoven" of "Hoffmann oven", een kolossale versie van de tegelkachel.

Tegels als een alternatief voor staal

In Engeland is een ecologisch huis gebouwd dat (letterlijk) steunt op een eeuwenoude, bijna vergeten techniek: het “tamboerijngewelf” of de “Catalaanse boog”. De methode bestaat uit het aan elkaar plakken van dunne lagen tegels, waarmee structuren mogelijk zijn die een hedendaags architect normaal gezien niet zou kunnen of durven bouwen zonder stalen bewapening. Het tamboerijngewelf werd ontwikkeld in de veertiende eeuw en veel later geperfectioneerd door de Catalaanse architecten van het Modernisme, waaronder Antoni Gaudí.