Lowtech Magazine

Warmtemolens: Verwarm je huis met windenergie

Illustratie: Rona Binay voor Lowtech Magazine.

Hernieuwbare energieproductie is vrijwel geheel gericht op de generatie van elektriciteit. Maar we hebben meer energie nodig in de vorm van warmte, en die kunnen zonnepanelen en windturbines slechts indirect en relatief inefficiënt produceren.

Zonneboilers slaan de conversie naar elektriciteit over en leveren hernieuwbare warmte op een directe manier, zonder energieverliezen. Veel minder bekend is dat “warmtemolens” hetzelfde kunnen doen in een winderig klimaat: ze zetten hernieuwbare energie direct om in warmte, zonder dat er elektriciteit aan te pas komt.

Ook circulaire economie pleegt roofbouw op planeet

De circulaire economie – het nieuwste toverwoord in de duurzaamheidsdiscussie – belooft economische voorspoed zonder roofbouw of afval. Maar de wetenschap is niet onder de indruk. De circulaire economie focust op een erg klein deel van de grondstoffencyclus en houdt geen rekening met de wetten van de thermodynamica.

Hernieuwbare energie vreet ruimte

Kunnen geïndustrialiseerde landen grotendeels of volledig op hernieuwbare energie draaien? Nee, want daar is niet genoeg plaats voor. Het nieuwste boek van Vaclav Smil maakt brandhout van de toekomstscenario's van veel wetenschappers en milieuorganisaties. Om hernieuwbare energieproductie een realiteit te maken, moet het energieverbruik met minstens een factor 10 tot 100 omlaag.

Stralingsverwarming: gezonde warmte met minder energie

In tegenstelling tot luchtverwarming kan stralingsverwarming (zoals de tegelkachel hierboven) lokaal verwarmen. Die Bauern und die Zeitung, een schilderij door Albert Anker, 1867.

Het is de afgelopen maanden relatief rustig geweest op Lowtech Magazine, en dat heeft alles te maken met een boek over stralingsverwarming, dat op 5 februari wordt gepubliceerd bij uitgeverij Eburon. De Nederlandse stichting De Twaalf Ambachten vroeg me vorig jaar om hun Stralingswarmtegids uit 1980 te actualiseren. Het is uiteindelijk een geheel nieuw boek geworden, waarin veel tijd en onderzoek is gekropen.

Het verwarmen van gebouwen in Nederland kost maar liefst 20 tot 25% van het totale primaire energieverbruik. Daarmee is warmtevoorziening in gebouwen een minstens even grote slokop van fossiele brandstoffen als het transport. We zijn het normaal gaan vinden dat we alle lucht in een gebouw opwarmen om ons comfortabel te houden. Maar dat is net zo efficient als het gebruik van 1.500 kg staal om een persoon van A naar B te transporteren.

In het boek wordt een alternatief gepresenteerd, geïnspireerd door een historische manier van verwarmen maar aangevuld met moderne technologie. Een algemeen gebruik van stralingsverwarming zou niet alleen het energieverbruik terugdringen, maar ook het binnenklimaat en het thermisch comfort verbeteren.

Duizend jaar fossiele brandstoffen (2): de teerzanden van Vlaanderen en Nederland

Vlaanderen en Nederland bouwden tussen 1100 en 1700 een vooruitstrevende economie op die in belangrijke mate gebaseerd was op turf - een inferieure fossiele brandstof die vlak onder het aardoppervlak wordt gevonden.

De evolutie van de turfwinning kent opvallende gelijkenissen met de ontginning van fossiele brandstoffen vandaag. Toen de makkelijkst ontginbare reserves waren uitgeput, ontwikkelden de turfdelvers nieuwe technologie en nieuwe methodes voor het aanspreken van moeilijker bereikbare reserves. De turfwinning werd steeds duurder en trok steeds diepere sporen in het landschap. Tot het allemaal op was.