Lowtech Magazine

Duizend jaar fossiele brandstoffen (2): de teerzanden van Vlaanderen en Nederland

Vlaanderen en Nederland bouwden tussen 1100 en 1700 een vooruitstrevende economie op die in belangrijke mate gebaseerd was op turf - een inferieure fossiele brandstof die vlak onder het aardoppervlak wordt gevonden.

De evolutie van de turfwinning kent opvallende gelijkenissen met de ontginning van fossiele brandstoffen vandaag. Toen de makkelijkst ontginbare reserves waren uitgeput, ontwikkelden de turfdelvers nieuwe technologie en nieuwe methodes voor het aanspreken van moeilijker bereikbare reserves. De turfwinning werd steeds duurder en trok steeds diepere sporen in het landschap. Tot het allemaal op was.

Duizend jaar fossiele brandstoffen: de vergeten geschiedenis van turf en steenkool

De geschiedenis van energie wordt meestal als volgt samengevat: van de Oudheid tot het begin van de Industriële Revolutie maakte de mens gebruik van biomassa, zon, wind en menselijke en dierlijke arbeid. Vervolgens werden al deze hernieuwbare energiebronnen vervangen door fossiele brandstoffen: eerst steenkool, daarna olie en gas.

Hoewel deze historische samenvatting globaal genomen correct is, waren er een aantal niet te verwaarlozen uitzonderingen. Het succes van zowat alle economisch belangrijke naties in West-Europa tijdens het laatste millennium - Vlaanderen, Nederland, Engeland - was gebouwd op een massaal gebruik van fossiele brandstoffen zoals turf en steenkool.

Waar blijft de olie van de 21ste eeuw?

Een jaar of twee geleden werd algenbrandstof naar voren geschoven als een alternatief voor biobrandstoffen zoals ethanol en biodiesel, die dan toch niet zo’n goed idee bleken te zijn. Waar staan we vandaag?

 

 

 

Foto: Synthetic Genomics.

Liggen er straks nucleaire vrachtschepen in de havens van Antwerpen en Rotterdam?

Wie hoopt op een terugkeer van het zeilschip mag die droom weer opbergen. Het vrachtschip van de toekomst vaart op kernenergie. Net als een zeilschip produceert een nucleair schip geen luchtvervuiling, CO2 of lawaai. Maar het is niet afhankelijk van de wind, het kan veel sneller varen en het heeft een veel grotere laadcapaciteit. Een aantal invloedrijke bedrijven en instanties brengt met gedetailleerde studies het nucleaire vrachtschip weer onder de aandacht. Commerciële schepen op kernenergie worden al 60 jaar lang beloofd, maar nu lijkt de tijd er eindelijk rijp voor te zijn.

Hoeveel olie kost de productie van olie?

Het ontginnen van olie (en andere fossiele brandstoffen) kost steeds meer energie. Als die trend zich doorzet, zal er over 20 tot 30 jaar één vat olie nodig zijn om één vat olie op te halen. Olie kan dan niet langer als een energiebron worden beschouwd, ook al zit er nog een enorme voorraad in de grond. Het gestaag dalende energetische rendement van de ontginning van fossiele brandstoffen is ook slecht nieuws voor zonnepanelen, windturbines en kerncentrales.