Het kwakkelende weer in de Lage Landen beu, dus je wil naar de zon. Dat kan perfect met de trein. Met een combinatie van een nachttrein en een hogesnelheidstrein ben je de volgende morgen al in Zuid-Spanje. Maar er zijn ook andere mogelijkheden.
We bespreken drie verschillende routes en vergelijken drie prijsopties: op voorhand tickets boeken, tickets de dag zelf in het station kopen, of reizen met een InterRail pass. We bekijken de mogelijkheden voor zowel vroege als late beslissers.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Een lowtech illustratie met daarop de variatie in prijzen voor een retourticket Parijs - Sevilla (253 tot 575 euro). Klik op de afbeelding om ze te vergroten.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Als vertrekpunt nemen we Parijs, als bestemming Sevilla. Parijs, omdat het traject naar Parijs voor de meeste Nederlanders en Belgen verschillend verloopt. Sevilla, omdat daar in elk geval de zon schijnt. De drie routes zijn ook nuttig om andere bestemmingen te bereiken: Baskenland, Portugal, Madrid, andere steden in Zuid-Spanje (Cádiz, Málaga, Granada) en Marokko. Let op dat niet alle treinen het hele jaar door rijden, en dat sommige treinen alleen tijdens de weekends of de week rijden. De parcours die hieronder worden geschetst, zijn dus niet altijd mogelijk.
De drie scenario's:
- INTERNATIONAAL: We leggen het grootste deel van de route af met een internationale trein. We nemen rond zeven uur 's avonds in Parijs een nachttrein om de volgende ochtend vroeg in Madrid aan te komen. Daar nemen we een hogesnelheidstrein die ons rond de middag in Sevilla brengt. UPDATE: de nachttrein Parijs-Madrid werd in december 2013 afgeschaft. Lees meer: Waarom verdwijnt de Europese nachttrein?
- NATIONAAL: We beperken ons in dit scenario tot nationale treinen. We stappen 's morgens op een TGV in Parijs die ons 's namiddags in Hendaye brengt, het Franse grensstation aan de westkant van de Pyreneeën. We passeren de grens te voet en stappen op een intercity trein naar Madrid in Irún, het Spaanse grensstation aan de westkant van de Pyreneeën. We komen om 22h00 aan in Madrid, zo laat is er geen trein meer naar Sevilla. We zijn dus pas de volgende ochtend in Zuid-Spanje, na een overnachting in Madrid.
- REGIONAAL: We nemen alleen maar regionale en interregionale treinen. We zijn drie dagen onderweg en overnachten in Bordeaux en Madrid, waar ook rustdagen kunnen worden ingelast. De eerste reisdag vertrekken we in Parijs om 07h06 en komen aan in Bordeaux om 18h11, na een overstap in Nantes. De tweede reisdag vertrekken we om 07h26 en komen om 23h31 aan in Madrid, na overstappen in Irún/Hendaye en Burgos. De derde reisdag vertrekken we om 9h16 in Madrid en zijn 's avonds om 19h52 in Sevilla, na een overstap in Jaén.
Tickets kopen?
Vroege boekers kiezen het best voor internationale treinen. Boeken we twee maanden op voorhand, dan kosten het internationale scenario 253 euro, het nationale scenario 328 euro en het regionale scenario 483 euro (prijzen per persoon voor een retourticket).
Late boekers zijn goedkoper af met een keuze voor nationale treinen. Bestellen we één tot twee weken voor vertrek, dan kost het internationale scenario plots 575 euro, terwijl de prijs van het nationale scenario slechts lichtjes stijgt: van 328 euro naar 339 euro indien twee weken op voorhand besteld, of naar 406 euro indien één week op voorhand besteld.
De kostprijs voor het regionale scenario stijgt naar 518 euro. Het regionale scenario levert geen enkele keer de voordeligste keuze op - regionaal sporen is duur in Frankrijk. Tickets voor regionale treinen hebben meestal een vaste prijs, maar op deze route is er een uitzondering: de rit van Nantes naar Bordeaux, met een intercity trein waarvoor je twee maanden op voorhand een ticket kan boeken voor 20 euro in plaats van 47,70 euro.
Let op: de prijzen zijn geldig voor een online boeking begin juni 2012 en kunnen verschillend zijn tijdens andere periodes. De prijzen voor de internationale verbindingen haalden we bij TGV-Europe, die voor de nationale verbindingen bij SNCF (Frankrijk) en Renfe (Spanje). Voor de prijs van het retourticket verdubbelden we de prijs van de heenreis. Bij de vermelde prijzen moet ook nog de kostprijs van de rit naar Parijs worden bijgeteld.
Of een InterRail Pass?
Je kan de internationale en nationale routes ook afleggen met een InterRail Flexi-pass die recht geeft op 5 reisdagen naar keuze binnen een periode van 10 dagen (kostprijs 267 euro). Een InterRail Pass kan tot één week voor vertrek worden besteld, zodat het ook een optie is voor late beslissers.
Als je de internationale route neemt, betaal je forse supplementen bovenop je InterRail Pass: twee keer 69 euro extra voor een bed in de nachttrein Parijs-Madrid en twee keer 10 euro extra voor het traject Madrid-Sevilla. Totale kostprijs is dan 425 euro. Er zijn goedkoper opties, zeker als je wat op voorhand bestelt. Langs de andere kant hou je wel nog drie reisdagen van je Flexi-pass over, die je kan benutten om zonder meerkost een of meerdere uitstappen te maken in Spanje, Frankrijk of Portugal.
De nationale route is veel interessanter met een InterRail Flexi-Pass. Behalve de 267 euro voor de Flexi-Pass betaal je een supplement van 6 tot 18 euro voor de trein Parijs - Irún (afhankelijk van hoe druk het is), een supplement van 6,50 euro voor de trip Irún - Madrid, en een supplement van 10 euro voor de AVE Madrid - Sevilla. Dat brengt de prijs op 312 euro (of 336 euro tijdens een drukke periode). De volledige reis heen en weer kost je vier reisdagen, zodat je nog één dag overhoudt voor een extra uitstap in Spanje of Frankrijk.
Voor de derde route laten we hogesnelheidstreinen en nachttreinen volledig links liggen. We nemen enkel treinen waarvoor InterRailers geen supplement moeten betalen. Op die manier raak je onmogelijk op 5 dagen heen en weer, we hebben minstens zes reisdagen nodig. Dus we kopen een Flexi-Pass die goed is voor 10 reisdagen tijdens een periode van 22 dagen (ook al zijn we maar 10 of 14 dagen op vakantie). Kostprijs is dan 381 euro. Een alternatief is een InterRail Global Pass, die recht geeft op 15 dagen onbeperkt sporen en 422 euro kost. Bij deze twee laatste opties krijg je respectievelijk vier tot negen extra reisdagen cadeau.
Of een combinatie van beide opties?
Er is nog een mogelijkheid: je neemt een InterRail Pass die enkel geldig is in Spanje, en legt het traject tussen Parijs en de Spaanse grens af met de intercity trein naar Hendaye. De prijs hangt af van hoe lang op voorhand je boekt (met name voor het traject Parijs - Hendaye), hoeveel reisdagen je wil in Spanje, en welke treinen je neemt (betaal je supplementen of niet).
Als we twee maanden op voorhand bestellen, betalen we slechts 80 euro voor een retourticket tot aan de Spaanse grens. De goedkoopste InterRail Spanje Pass (181 euro) is goed voor 3 reisdagen op een periode van een maand, wat volstaat als we voor een snelle verbinding kiezen en een supplement betalen: twee keer 6,50 euro op het traject Irún-Madrid en twee keer 10 euro op het traject Madrid - Sevilla. De totale prijs bedraagt dan 294 euro en we houden één extra reisdag over. Bestellen we slechts een of twee weken op voorhand, dan betalen we ongeveer 50 euro extra voor de rit Parijs - Hendaye, wat het totaal op 344 euro brengt.
Kiezen we voor regionale treinen, dan volstaan drie reisdagen in Spanje niet. We moeten dus een duurdere pas kopen, geldig voor vier dagen sporen in een periode van één maand. Die kost 205 euro, maar we betalen geen supplementen voor snelle treinen. Vermeerderd met de prijs voor het traject Parijs - Hendaye komen we dan aan een totaalprijs van 285 euro (indien twee maanden op voorhand besteld) of 335 euro (indien een tot twee weken op voorhand besteld). Er zijn ook InterRail tickets waarmee je zes of acht dagen door Spanje kan reizen, en die kosten respectievelijk 267 en 311 euro. Je betaalt uiteraard meer, maar je krijgt daarvoor extra reisdagen zodat je meer kan zien.
Conclusie
Vroege boekers (aankoop tickets twee maanden voor vertrek) kiezen het best voor een combinatie van nachttrein en hogesnelheidstrein, wat in dit geval 253 euro kost. Late boekers (aankoop tickets tot een of twee weken voor vertrek) zijn het goedkoopst af met een combinatie van een InterRail Spanje-Pass en nationale treinen, wat 312 euro kost.
De combinatie van een nachttrein en een hogesnelheidstrein - de standaardoptie bij een online bestelling - is de duurste optie als je laat boekt (575 euro). Het regionale scenario is te mijden, of je nu vroeg of laat bestelt. Deze resultaten gelden voor de bestemming Zuid-Spanje, het heeft geen zin ze te veralgemenen naar alle Europese bestemmingen. We zullen meerdere routes bespreken in de toekomst.
Wat doe je met extra reisdagen?
Hoewel een aantal hierboven besproken formules met InterRail niet de goedkoopste opties zijn, bieden ze wel iets anders: extra reisdagen. Dat geeft de mogelijkheid om een heel andere reis te maken, als we dat zouden willen. In plaats van meteen naar het Zuiden van Spanje te reizen en daar dan tien dagen te blijven, kunnen we er een rondreis van maken, waarbij we in verschillende steden een aantal dagen verblijven. We kunnen een of meerdere dagen in Bordeaux blijven, of we kunnen halt houden in Biarritz, San Sébastian, Madrid, Burgos of Córdoba, allemaal interessante steden waar we doorheen rijden.
We kunnen voor een daguitstap of voor enkele dagen naar bijvoorbeeld de Dordogne, naar Bilbao of naar Pamplona, plaatsen die slechts op een paar uur van onze route liggen. Eens in Sevilla kunnen we van daaruit makkelijk per trein Cádiz, Málaga, Granada of Almería bezoeken. We zouden een omweg kunnen maken via Portugal. Voor de terugreis kunnen we dezelfde route nemen, en bijvoorbeeld op andere plaatsen halt houden. Maar we kunnen ook een omweg maken via Valencia, Barcelona en Toulouse. De mogelijkheden zijn groot, en het kost niets extra - tenzij dan op het gebied van planning.
Uiteraard kan je ook bestemmingen buiten de steden kiezen.
Hoe vind je nationale en regionale verbindingen?
Als je tickets wil boeken via de internationale website van een treinmaatschappij, krijg je alleen internationale verbindingen voorgeschoteld. Voor nationale en regionale verbindingen moet je op de nationale websites zijn, in dit geval die van de Franse en de Spaanse spoorwegen. Zelfs dan kan het lastig zijn om de alternatieve routes te ontdekken, met name als het om een binnenlandse route gaat met een hogesnelheidstrein of intercity trein. Om andere nationale verbindingen te vinden, moet je eerst de spoorkaarten raadplegen van de landen waar je doorheen reist. Als je daarop een alternatieve route hebt gevonden (zoals bijvoorbeeld Parijs - Hendaye/Irún - Madrid), kan je vervolgens je reis plannen en eventueel een ticket boeken.
Regionale treinen zijn nog moeilijker te vinden. De meeste regionale verbindingen duiken niet op in de dienstregeling als je een route opvraagt tussen twee grote steden (bijvoorbeeld Nantes - Bordeaux, Burgos - Madrid, of Madrid - Sevilla). Om ze te vinden raadpleeg je opnieuw eerst de spoorkaart. Eens je daarop een alternatieve route hebt gevonden, ga je naar de Europese dienstregeling waar je de route opvraagt tussen je vertrekstation en het eerste station op dat traject. Als er een regionale trein rijdt, duikt die nu op. Klik je vervolgens op het nummer van de trein, dan zie je het hele traject dat hij aflegt en weet je in welke stations hij stopt. Met die informatie kan je je route uitstippelen (tickets op voorhand boeken is, zoals vermeld, niet nodig voor regionale treinen).
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Met de trein door Europa: een handleiding
PLANNING
STRATEGIE
- Hoe reis je goedkoper met de trein?
- Intensief sporen met een InterRail treinticket
- Reizen terwijl je slaapt: de nachttrein
VOORBEELDEN
- Met de trein naar Zuid-Spanje: wat kost het en hoe lang ben je onderweg?
- Met de trein naar Parijs: wat zijn de alternatieven voor de Thalys?
ACHTERGROND
- De Étoile du Nord (1995): bijna even snel als de Thalys, maar veel goedkoper
- Waarom verdwijnt de Europese nachttrein?
- Alleen een idioot reist per trein
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(1)
Dit is echt iets voor moedigen en puzzelaars. Ik heb het opgegeven, en heb voor 150 euro een vliegtuigticket naar het zuiden besteld. Met dank aan de lage of afwezige brandstoftaksen, btw tarieven op vliegtuigtickets en collectivisering van de (milieu)kosten. Niemands neemt nog de trein, waardoor die duurder wordt, waardoor er nog minder de trein nemen... Deze negatieve spiraal moet stoppen.
Geplaatst door: Joris | 12 juni 2012 om 10:51
(2)
Helemaal eens met Joris. Wat een moedige puzzeltocht. Complimenten!
Je moet er maar zin in hebben (en het geld er voor hebben). Ik kan het me -al zou ik me in de spoorwegpuzzel willen verdiepen- simpelweg niet veroorloven om de trein te nemen.
Jammer want treinreizen is wel leuk. Je ontmoet nog 's iemand en je ziet nog 's wat. Veel avontuurlijker dan vliegen. Hoog tijd dat de trein weer betaalbaar wordt!
Geplaatst door: Paul S. | 08 juli 2012 om 16:12
(3)
@Paul S.,
ben je wel zeker dat treinreizen minder betaalbaar is dan vroeger? Ik heb geen cijfers om het te onderbouwen, maar ik ben geneigd dat te betwijfelen. Ik weet dat het geen leuke boodschap is, maar het probleem is volgens mij niet zozeer dat de trein te duur is, wel dat het vliegtuig veel te goedkoop is. Vergeet daarbij niet dat ook goedkoop treinverkeer zwaar gesubsidieerd wordt en ook een negatieve ecologische impact heeft (vooral de hoge snelheidstrein). Dat de overheid subsidies geeft voor 'normale' (dagdagelijkse, 'noodzakelijke') verplaatsingen (die anders vaak met de auto zouden gebeuren) subsidieert, vind ik prima. Maar ik zie niet in waarom de overheid er voor zou moeten zorgen dat internationale treinreizen goedkoper worden.
Geplaatst door: Renaat | 11 juli 2012 om 09:08
(4)
Paul & Joris: het lijkt allemaal ingewikkeld, maar eens je door hebt hoe het werkt, gaat het erg snel. Op een tot twee uur tijd plan ik nu een treinreis naar eender welke bestemming binnen Europa. Ik teken de mogelijke routes uit, zoek de prijzen op, vergelijk met de prijs van de verschillende InterRail tickets, en neem een beslissing. Alleen voor de prijzen heb ik internet nodig, de rest doe ik met spoorboekje en spoorkaart.
Overigens ben ik het er niet helemaal mee eens dat de trein te duur is. De reis die ik deze lente ondernam (8 citytrips) had me meer geld gekost indien ik het vliegtuig had genomen. Het komt er dus op aan je manier van reizen te veranderen. Als je het slim aanpakt, betaal je niet meer dan voor een vliegreis, en je krijgt veel meer waar voor je geld.
Geplaatst door: Kris De Decker | 11 juli 2012 om 13:50
(5)
Wij (een gezin van 5 personen) zijn het voorbije decenium met nachttrein, en soms ook TGV, naar Zuid-Frankrijk, Noord-Spanje, Tsjechië, Schotland, Zwitserland, Denemarken, Corsica (gecombineerd met boot natuurlijk) gereisd.
OK waarschijnlijk duurder dan vliegtuig, dat inderdaad veel te goedkoop is, maar goedkoper dan met de auto als je al de werkelijke kost daarvan doorrekent en ook de overnachting, tol enz.
Bovendien veel ontspannender en avontuurlijker: ons kinderen hebben er steeds van genoten.
Geplaatst door: lieven bervoets | 30 juli 2012 om 13:13
(6)
Met een gezin van 5 personen moet je haast gek zijn om niet met de auto te gaan, qua kostprijs (20 euro per persoon per 1000 km hallo!), qua CO2-uitstoot (minder dan 30 gram per km per persoon hallo!), als qua gebruiksgemak op reis (overal je eigen milieuvriendelijk vervoer bij je!).
Je kan overal afdraaien waar het mooi is... Vroeger was ik tégen autovakanties, maar sinds enkele jaren vind ik niks leukers.
Een auto met maar 1 persoon erin is 500% vervuilender dan een auto met 5 personen erin.
Geplaatst door: Cédric | 03 augustus 2012 om 05:07
(7)
Neen, een auto met 5 personen er in is (beperkt) vervuilender dan een auto met één persoon er in.
Het klopt wel dat per persoon gezien een met mensen gevulde auto nauwelijks of niet vervuilender is dan b.v. een treinreis.
Maar voor de trein geldt ook dat het relatief weinig uitmaakt hoeveel personen er in zitten, dus als de trein dan toch rijdt kan die maar beter optimaal gevuld zijn.
De door jouw vermelde CO2-uitstoot klinkt me onrealistisch en gaat waarschijnlijk uit van de volkomen theoretische cijfers van de producten.
Wat comfort betreft vind ik dat een treinrit nog ontspannender kan zijn dan een autorit, maar veel hangt van de omstandigheden van de treinrit of autorit af. Weet ook dat een men al snel geneigd is om een auto meer te gebruiken, als men deze bij de hand heeft, wat dus weer tot meer vervuiling leidt.
Ook je prijsberekening is te optimistisch, want je gaat enkel uit van het brandstofverbruik. Als je alle kosten meerekent, dan kom je al snel aan het dubbele (met heel veel variatie naargelang de kostprijs van de wagen, tol, hoeveel km men per jaar met de wagen aflegt (variabele versus vaste kosten), ....
Om nog maar te zwijgen over de externe kosten van het autogebruik die niet doorgerekend worden aan de autogebruiker.
De vervuiling en kosten van een optimaal gevulde auto relativeren is terecht, je stelling dat de auto 'milieuvriendelijk' vervoer is en de door jouw genoemde getallen (CO2-uitstoot en kosten) zijn niet realistisch.
Geplaatst door: Renaat | 03 augustus 2012 om 10:43
(8)
Beste Renaat, bedankt voor uw reactie.
Mijn cijfers gingen uit van een verbruik in de praktijk van 5,5 l per 100 km, of 145 gram CO2 per kilometer. Met een zuinige, gestroomlijnde dieselauto toch te doen op lange snelwegritten.
De lopende kost van 100 euro per 1000 km is inderdaad wat optimistisch. 55 liter diesel kost aan €1,45 per liter bijna 80 euro, en met 20 euro tol kom je er vaak niet.
De duizenden en duizenden euro's die zo'n wagen kost reken ik inderdaad niet mee, want die auto is er toch. Een kromme redenering op macro-economisch vlak, maar voor mijn persoonlijke situatie geldt het wel.
Geplaatst door: Cédric | 16 augustus 2012 om 03:38
(9)
Prachtartikel, dankjewel! Ik heb twee jaar geleden de reis Antwerpen-Sevilla gedaan per trein, en dat was echt wel te doen. Met de Thalys naar Parijs, dan nachttrein naar Madrid en HST naar Sevilla.
Ik denk dat treinreizen door Europa een kwestie van ervaring is. Hoe meer je het doet, hoe gewaagder de verbindingen die je aandurft. ;) Je moet het ook wat leren aanvoelen. Als je weet dat de treinen in Spanje heel stipt zijn en in Duitsland net niet, wordt je planning er makkelijker op.
Echt een aanrader! Rondwandelen en uit het raampje kijken tijdens het reizen is zoveel aangenamer dan moeten rijden over grijze autosnelwegen :)
Geplaatst door: Lieve | 21 mei 2013 om 14:10
(10)
Hallo, wat leuke reacties allemaal :-) ik zou heel graag dit jaar met de trein naar Spanje (alicante) of Oostenrijk willen geraken.(leuke plaats waar men kan wandelen)
Heb echter nooit getreind dus voor mij een hele uitdaging. Indien iemand leuke tips heeft of een dergelijk traject al gedaan zou het fijn zijn dit te delen met mij. :-)
Geplaatst door: Dinneke | 13 februari 2014 om 09:42
(11)
Weet je me ook te vertellen als er een hond welkom is op treinen naar en in Spanje want het is zo moeilijk dit op te sporen .wil op 30/10/2017 naar Benidorm
Geplaatst door: De vet brigitte | 29 juli 2017 om 13:28
(12)
Ik heb verschillende keren het traject Amsterdam Madrid afgelegd en lang niet zo duur als hier voorgeschoteld wordt.
1. Amsterdam - Lille Flandre: 40 euro.
2 Lille Europe (stukje lopen) - Parijs: hooguit 25 euro in prachtige nostalgische wagons met schemerlampjes.
3 Parijs-Hendaye: nachttrein ongeveer 65 euro in een couchette.
4 Hendaye-Madrid: 29 euro.
Het traject Nederland - Parijs is onbeschaamd duur als je met de Thalys gaat. Vandaar dus de boemeltrein via Lille. Maar ik ga nog een andere optie uitproberen n.l van Amsterdam via Roosendaal (dus geen dure intercity Brussel) naar Brussel voor 25 euro en dan in Brussel met de IZY op een klapstoel voor 15 euro naar Parijs. De IZY komt om 20 uur aan dus je hebt 2 uur om de nachttrein te halen De nachttrein naar Hendaye is opgeheven er rijdt er nog wel een naar Toulouse.
In Toulouse kom je om 6 uur aan. Dan moet je van Toulouse naar Hendaye. Het traject Parijs-Toulouse-Hendaye kan je nog steeds makkelijk realiseren ver onder de 100 euro. En in Hendaye is het een kwartiertje lopen naar Irun. De laatste trein naar Madrid vertrekt daar rond 15 uur en is ook de goedkoopste, 29 euro. Dan ben je er om 22 uur.
Geplaatst door: Els | 14 juni 2019 om 16:42