Zonne-energie maakt oliewinning goedkoper

De zon is een duurzame bron van energie die het gebruik van fossiele brandstoffen op zijn minst gedeeltelijk kan vervangen. Helaas heeft ook de olie-industrie het potentieel van zonne-energie ontdekt.

Door het gebruik van geconcentreerd zonlicht kunnen olievelden die nu als uitgeput worden beschouwd, toch verder ontwikkeld worden. Of hoe de technologische verbeteringen op het vlak van duurzame energie er voor kunnen zorgen dat er straks niet minder maar meer olie en broeikasgassen zullen worden geproduceerd.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Het kost steeds meer energie om olie op te pompen omdat er steeds dieper moeten worden geboord. Dat kan er op een dag toe leiden dat er één vat olie nodig is om één vat olie boven te halen, wat uiteraard geen zin heeft. Niet de resterende olievoorraden zijn van belang, wel het deel daarvan dat met een netto rendement (zowel financieel als energetisch gezien) kan worden opgehaald. Deze zogenaamde 'bewezen reserves' zijn veel kleiner dan de totale olievoorraad.

Uitgeputte olievelden

Met conventionele technieken kan slechts 20 tot 40 procent van een olieveld worden ontgonnen. Het bovenhalen van de resterende olie kost meer energie dan ze oplevert, wat vanuit financieel en energetisch oogpunt zinloos is. Oliemaatschappijen hebben de opbrengst van een olieveld kunnen verhogen door een techniek die "enhanced oil recovery" (EOR) wordt genoemd. In plaats van gewoon pompen te gebruiken, worden er gas, CO2, stoom of chemicaliën in het olieveld geïnjecteerd. Daardoor kan meer olie met een netto rendement worden opgehaald. De techniek maakt het mogelijk om 30 tot 60 procent van de olie uit een olieveld op te pompen.

Zonlicht

Gas en stoom zijn de meest gebruikte middelen bij EOR. Maar het nadeel is dat er veel energie voor nodig is. De stoom wordt opgewekt door fossiele brandstoffen, meestal aardgas. Dus lang niet alle olievelden zijn er voor geschikt, omdat het proces vaak meer energie en geld kost dan de olie oplevert.

Nu dient zich echter een nieuwe mogelijkheid aan, die "solar enhanced oil recovery" wordt genoemd. De stoom wordt in dit geval niet opgewekt door aardgas of een andere fossiele brandstof, maar door zonlicht. Er wordt gebruik gemaakt van dezelfde technologie die nu wordt ingezet voor thermische zonnecentrales. Die energiecentrales, die in woestijngebieden staan opgesteld, concentreren het zonlicht zodanig dat er stoom mee kan worden geproduceerd. In zo'n zonnecentrale wordt die stoom vervolgens omgezet in elektriciteit. In het geval van "solar enhanced oil recovery" wordt de stoom rechtstreeks in het olieveld geïnjecteerd.

Twee keer zoveel olie

Het inzetten van een gratis brandstof (zonne-energie) verandert natuurlijk alles. Met de technologie kan EOR op veel meer plaatsen rendabel worden ingezet, en bovendien zou er tot 12 procent extra olie kunnen worden opgezogen. Niet omdat door zonne-energie opgewekte stoom beter werkt, maar omdat ze goedkoper is. Er is niet langer brandstof nodig om de stoom op te wekken: dat spaart geld en energie. Rekening houdend met zonne-energie als bijkomende energiebron voor olieproductie, zouden de bewezen oliereserves dus opnieuw groter worden.

Een Amerikaans bedrijf - Glasspoint - leverde in februari van dit jaar in Californië de eerste commerciële installatie op voor het oppompen van olie met behulp van zonne-energie. De bouw ervan duurde slechts zes weken - het is dus een technologie die zeer snel algemeen zou kunnen worden ingezet. Deze maand werden nog meer projecten aangekondigd. De grootste oliereserves zijn te vinden in gebieden waar zonneschijn te over is.

Tuinbouwkassen

Glasspoint gebruikt een innovatieve technologie, speciaal ontworpen voor de vaak ruige omstandigheden in olieproducerende gebieden - meestal woestijngebieden. Het bedrijf bouwt een grote glazen kas, vergelijkbaar met een tuinbouwkas, waarin de reflecterende spiegels aan het plafond worden opgehangen. Omdat de spiegels door het glazen omhulsel afgschermd zijn van wind kunnen ze veel lichter worden gemaakt, wat de kosten drukt.

Omdat ze door het glazen omhulsel zijn beschermd tegen stof en zand, kunnen de spiegels bovendien zonder een beschermende glaslaag worden gefabriceerd. Dat verlaagt niet alleen verder de kosten, maar verhoogt ook de efficiëntie. De glazen kassen worden elke nacht schoongemaakt met een automatische robotmachine. De voorziene levensduur van de installatie is 30 jaar.

Olieproductie

Het gebruik van geconcentreerd zonlicht biedt erg veel mogelijkheden voor het terugdringen van het gebruik van fossiele brandstoffen, vooral in de industrie. Maar de techniek toepassen op olieproductie heeft een omgekeerd effect. Uiteraard zal de olie-industrie het gebruik van zonne-energie aangrijpen om haar imago op te poetsen. Het ophalen van een vat olie zal immers minder energie kosten en minder luchtvervuiling en broeikasgassen veroorzaken. Maar het resultaat is natuurlijk dat er veel meer olie zal worden opgehaald en verbruikt, waardoor de nadelige effecten alleen maar groter zullen worden.

Kris De Decker

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Verwante artikels:

• Zit er te veel of te weinig olie in de grond? "peakoil" of "global warming", wat is nu eigenlijk het probleem?
• Draait de industrie straks op geconcentreerd zonlicht? duurzame energiebronnen produceren duurzame energiebronnen
• Zo lossen we de energiecrisis (nooit) op: er is meer nodig dan duurzame energie
• Hoeveel olie kost de productie van olie? netto energie analyse
• Moeten we energie rantsoeneren? Een sociaal alternatief voor hogere energieprijzen
• Europeanen vervuilen vooral in het buitenland: import en export van CO2
• Hernieuwbare energie op grote schaal: zijn er genoeg grondstoffen?

Startpagina.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Comments

[Geplaatst door: vanhecke]

(1)

De hoeveelheid extra olie en dus ook CO2 die met deze techniek vrijkomt is, al bij al, redelijk beperkt. Alle warmte die met zonneenergie geproduceerd wordt, hoeft niet met fossiele brandstoffen geproduceerd worden. Moest men geen zonneenergie gebruiken, dan zou men wel steenkool of biomassa(brandhout) gebruiken om stoom te produceren, indien de olieprijs hoog genoeg is. Voorlopig is daarvoor nog genoeg steenkool en de olieprijzen zullen waarschijnlijk ook niet dalen.

Indien men met relatief goedkope zonneenergie, het gebruik van fossiele brandstoffen kan verminderen, moeten wij daar blij om zijn. Deze (of een gelijkaardige) techniek kan gebruikt worden om zowat alles(gedeeltelijk) op te warmen zonder fossiele brandstoffen en zo op termijn ook de CO2 uitsoot te verminderen.

[Geplaatst door: Ronald]

(2)

Heb je liever teerzand ontginning in Canada?
Ik dacht het niet.

[Geplaatst door: roland]

(3)

= Niets nieuws onder de zon. Voor het stoomtijdperk werden windmolens ingezet om kolenmijnen droog te houden. Bij windstilte stopte de kolenproduktie blz 186 www.withouthotair.com Als die olie op is kunnen die kassen benut worden voor stroomproduktie!

= Dit is zonne-energie zonder subsidie, mooi toch! Vaak bevorderen overheidsgelden het energie verbruik, zoals "gratis" bijladen van e-auto's. Ook de subsidie voor zonnepanelen gaat echt niet naar de armsten. Integendeel hoe meer stroom je verbruikt, hoe aantrekkelijker gesubsidieerde zonnepanelen zijn.

= Biobrandstof voor het autoverkeer maakt meer goedkoper olie voor de luchtvaart mogelijk, met meer milieubelasting per eenheid. Gebruik van biobrandstof, bevorderd met overheidssubsidie verergert dus het klimaatprobleem. Een regeling met scherpere brandstofnormen bespaart meer olie dan de huidige verplichte bijmenging.

= Ook Europa kent nog steeds subsidie voor kolenmijnen. Die worden dan verstookt samen met gesubsidieerde biomassa voor meer de CO2 uitstootrechten, waardoor kolenstook aantrekkelijker wordt!

[Geplaatst door: maman verte]

(4)

Dit is uitstel van executie. Of nee, eerder een dure, energie-opslorpende manier om een uitstel van executie te bekomen. De consument zal de prijs aan de pomp betalen, onze kleinkinderen zullen de prijs mét rente moeten betalen.
Ik vind dit een beetje zielig, alle energie daarin steken ipv (minder populaire) alternatieven te ontwikkelen of te promoten.
Om vandaag nog om de haverklap het vliegtuig en de auto te kunnen nemen, zijn we bereid om onszelf en onze kinderen binnen 20 jaar zonder voedsel te zetten. Tja

[Geplaatst door: Koen Vandewalle]

(5)

Dit is een typisch voorbeeld van het hefboomdenken en jezelf wijsmaken dat je daar winst mee realiseert.

Anderzijds zegt de hoeveelheid winbare olie niet direct iets over de snelheid van extractie, en kan het best zijn dat er door deze techniek op rustige wijze weer voor honderden jaren betaalbare olie is, maar aan een veel lager tempo te ontginnen. Als de installaties 30 jaar moeten meegaan, zijn ze kennelijk niet van plan om de velden op een paar jaar tijd leeg te halen.

Laten we hopen.

[Geplaatst door: Stormbeest]

(6)

Dat er door het gebruik van zonne-energie meer olie kan worden bovengehaald, kan je als een nadeel zien, maar ook als een voordeel, zoals je schreef in het artikel "Zit er te veel of te weinig olie in de grond?"

Overigens betwijfel ik of deze techniek het olieverbruik de hoogte in zal jagen. Daarvoor zou olie veel goedkoper moeten worden, en ik zie dat nog niet snel gebeuren in een tijd waarin India en China, met elk meer dan een miljard inwoners, massaal overstappen op de auto. Aan de andere kant: goedkopere olie zorgt voor meer verbruik, waardoor de prijs terug stijgt, duurdere olie doet het verbruik dalen, waardoor de prijs weer terugloopt. Ofwel: het olieverbruik houdt zichzelf min of meer in evenwicht.

[Geplaatst door: frisbee]

(7)

Klinkt als ongewenst vanuit klimaatoogpunt. De totale hoeveelheid kosten-efficiënt te extraheren fossiele brandstoffen wordt door het toepassen van deze techniek namelijk verhoogd. Dat betekent dat er op termijn meer CO2 de atmosfeer in zal komen, waarmee een sterkere broeikas. De directe financiële noodzaak over te schakelen op werkelijk duurzame energiebronnen en op energiebesparing zal zo bovendien verminderen. We beschikken immers langer over efficiënt winbare oliereserves. De opwarming van de aarde zal langer door kunnen gaan, met nog extremer weer tot gevolg.
Laten we hopen dat in de slipstream van deze technologische ontwikkeling de opwekking van zonnestroom en toepassing van zonnewarmte dusdanig veel goedkoper zal worden dat op langere termijn fossiele brandstoffen juist relatief te duur zullen blijken!

[Geplaatst door: Gerard P]

(8)

Hmmm..Zoals al eerder opgemerkt is, zou de warmte sowieso worden opgewekt door een andere energiebron te gebruiken. Maar wat als de oliebron zelfs met deze techniek onrendabel wordt?

Dan staat er nog steeds een kas met spiegels in het veld wat een vermogen levert. Het zou me niet verbazen als er dan wordt gekozen om er een energiecentrale naast te bouwen die dit vermogen levert. Thermische zonne-energiecentrales hebben namelijk het voordeel dat mocht de zon even niet schijnen gas gebruikt kan worden voor de thermische energie.
Thermische zonne-energie is daardoor redelijk flexibel inzetbaar terwijl het (redelijk) duurzaam is, wat een groot voordeel is van andere alternatieve energiebronnen.

Ook zoals roland zegt, dit is duurzame energie zonder subsidie. Nog wat van dit projecten en er is meer ervaring met thermische zonne-energie. Geeft weer meer vertrouwen aan investeerders en projectontwikkelaars (of juist niet) die dezelfde producent van de spiegels kunnen vragen om hun product te leveren voor thermische energiecentrales. In de energiesector zijn referenties namelijk zeer belangrijk. Ik zie iig wel kansen in dit concept.

[Geplaatst door: Kris De Decker]

(9)

Glasspoint heeft intussen het tweede project aangekondigd: een installatie in Oman
http://www.bloomberg.com/news/2011-08-03/oman-awards-contract-for-mideast-s-first-solar-oil-recovery-site.html

Gerard: zie ook het volgende artikel...
http://www.lowtechmagazine.be/2011/08/thermische-zonne-energie.html

[Geplaatst door: lieven smeyers]

(10)

Laat nu de toepassing van de zonne-energie nu niet zijn wat we het liefst willen, het idee dat de olie-industrie het nut inziet van zonne-energie en er wil in investeren is van onschatbare waarde. Om deze technieken rendabel te maken is er juist veel kapitaal nodig, en elke nieuwe toepassing maakt de gebruikte technieken beter en goedkoper. Ik gun de olieindustrie van harte de winsten die ze kan maken met het toepassen van zonnewarmte, als het resultaat hiervan is dat deze technieken straks door iedereen kunnen worden toegepast en er dus echte schone concurrentie ontstaat voor het gebruik van vervuilende energiebronnen. Dit is zelfs veel beter dan het stimuleren van hernieuwbare energiewinst via subsidies omdat de industrie zelf aantoont dat de technieken al rendabel kunnen toegepast worden zonder steun.

[Geplaatst door: Frédéric Maréchal]

(11)

Met alle respect voor de auteur, maar persoonlijk vond ik dit artikel vrij tendentieus. Concreet heb ik het dan over de stelling dat oliewinning "helaas" goedkoper zou worden door het gebruik van zonne-energie.

Let wel, ik volg de auteur in zijn stelling dat oliewinning niet duurzaam is en op de lange termijn onhoudbaar. Echter: duurzame energie is niet voor alle toepassingen een oplossing, zeker de eerste decennia niet. Wellicht gaan we naar een en-en-verhaal, waarbij olie pas langzaam het veld zal ruimen voor duurzame energiebronnen.

Zo beschouwd is goedkopere olieproductie geen slechte zaak, denk ik. Er is immers nog heel wat werk aan de winkel voor we volledig kunnen overstappen op duurzame energiebronnen.

Voor de elektriciteitsproductie geldt dat overigens ook. Eerst zullen door een stadium van energiemix moeten passeren alvorens we kunnen overstappen op 100% groene stroom. Jammer, maar er is niks aan te doen. In elk geval bij deze een warme oproep aan de dames en heren wetenschappers: maak aub vaart met de uitbouw van de alternatieven, want olie en kernenergie zijn beide aflopende verhalen. En aan de dames en heren politici: teken aub een degelijk kader uit. Maak keuzes mbt tot de energievoorziening, neem een beslissing over kernenergie, haal het ITER-project uit het slop. We moeten immers vooruit, en hoe langer we dralen, hoe meer tijd we verliezen!

[Geplaatst door: Renaat]

(12)

@Frédéric,

ik ben het een groot deel met je eens, maar niet met je pleidooi om nog meer geld te steken in een zeer duur project dat mogelijk nooit tot enige rendabele energieproductie zal leiden. Als men de bedragen die tot heden in het ITER-project zijn gestoken, in het uitbouwen van en het verder verbeteren van bestaande en werkzame technologieën, dan hadden we nu al veel verder gestaan.

[Geplaatst door: Kris De Decker]

(13)

@ Frédéric

Ik betwijfel sterk of goedkopere olie een goede zaak is. Doorheen de twintigste eeuw is het onderzoek naar duurzame energiebronnen telkens weer totaal stilgevallen als er goedkope fossiele brandstoffen verkrijgbaar waren. Alleen als de nood het hoogst is, wordt er serieus aan alternatieven gewerkt.

Wel ben ik het eens met de lezers die stellen dat het gebruik van de technologie door de olie-industrie positief kan uitdraaien, omdat iedereen kan zien dat de technologie werkt en financiele voordelen oplevert. Dat zou andere toepassingen van zonnewarmte kunnen uitlokken.

[Geplaatst door: roland]

(14)

Vreemd die instemming met een "en en" verhaal. Als hernieuwbare energie wordt ingezet als toevoeging van fossiele brandstof zoals met bijstokenis dat gebruik niet zinvol. Bij verkeer zie je vaak ook zo'n "en en" verhaal. En meer autoverkeer en meer openbaar vervoer, een averechts beleid!

Betaal de inzet van hernieuwbare energie uit een heffing op fossiele brandstof ne mijdt subsidie.
De "oproep" is dus niet aan de wetenschappers maar aan de politiek.

[Geplaatst door: roland]

(15)

Dat "en-en verhaal" speelt nu al. Als biobrandstof vooral de verbruiksgroei gemakkelijker maakt, dan is meer hernieuwbare energie een achteruitgang. De omvang van het fossiele gebruik blijft stijgen, ondanks de toevoeging met veel subsidie van hernieuwbare energie. Dergelijke subsidies bevorderen het energieverbruik!

Dat zie je ook met meer openbaar vervoer. Dat vervangt meestal niet het autoverkeer, maar komt erbij. Dat maakt het onduurzaamheid en verslechtert het milieu