Vin de vent

Het Franse bedrijf ‘Compagnie de Transport Maritime à la Voile’ vervoert eind deze maand 60.000 flessen wijn van Bordeaux naar het Ierse Dublin via een traditionele 19e eeuwse zeilboot. In 2009 moeten 2 miljoen flessen via die route getransporteerd worden, via twee zeilschepen. Tegen 2013 wil het bedrijf 7 schepen in de vaart hebben die ook naar Bristol, Manchester en zelfs naar Canada varen.

Ook in Nederland staat het zeilvrachtschip opnieuw in de belangstelling. 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

De reis van Bordaux naar Dublin zal – met een gemiddelde snelheid van zo’n 11 knopen of 20 kilometer per uur - ongeveer 4 dagen duren. Die geschatte reistijd is gebaseerd op een berekening van 100 jaar meteorologische gegevens. De wijn wordt eerst van de Languedoc naar Bordeaux vervoerd via de (traditionele) binnenvaart.

Dat traject inbegrepen zal de wijn een week langer onderweg zijn dan wanneer hij via het vliegtuig vervoerd zou worden. Maar daar staat een besparing tegenover van ongeveer 9.000 ton broeikasgassen.

Grote belangstelling

De oprichter van het Franse scheepsbedrijf was ervan overtuigd dat er een markt zou bestaan voor een tragere en wat duurdere vervoersvorm, die vele malen milieuvriendelijker is. Hij blijkt gelijk te krijgen, want de Franse wijnbouwers staan te drummen om hun wijn te mogen verschepen met de zeilboot.

Omdat er voorlopig niet voldoende capaciteit is, kan de Fransman zelfs eisen stellen: alleen biologisch geproduceerde wijn mag mee. De flessen zouden voor 7 tot 20 euro per stuk worden verkocht. Daarmee zijn ze een kwart duurder dan wijn van een zelfde kwaliteit die via het vliegtuig wordt vervoerd, maar een groen product mag best wat meer kosten: op het etiket staat “Getransporteerd via zeilboot".

Koolzaadolie

Helemaal CO2-neutraal is het transport niet. Er is het vervoer via binnenschip, waarbij op traditionele diesel wordt gevaren. En ook tijdens de reis naar Dublin zal er naar schatting 25 procent van de tijd op motor gevaren worden, ondermeer omdat dat bij het manoeuvreren in de havens verplicht is (de motor van het schip is aangepast om op koolzaadolie te kunnen draaien).

Hoedanook is de brandstofbesparing en de milieuwinst enorm groot, vergeleken met andere transportmiddelen. Op de terugweg neemt het zeilschip een even groot tonnage (vermalen) glas mee, dat in Bordeaux en Béziers opnieuw tot wijnflessen wordt gerecycleerd.

Het schip is een negentiende-eeuwse driemaster, de Belem (zie foto's). Het vaartuig, dat een rijke geschiedenis heeft, werd in 1896 gebouwd in Nantes. Het was het laatste koopvaardijschip dat in Frankrijk “van de band rolde”. De boot is 50 meter lang en werd ondermeer gebruikt voor het transport van cacao vanuit Zuid-Amerika.

Schepen in aanbouw

In feite is de eerste reis naar Ierland een manier om de aandacht te vestigen op het potentieel van goederentransport met zeilschepen. Het bedrijf wil tegen 2013 zeven schepen in de vaart hebben, maar dat zullen nieuwe zeilvrachtschepen zijn - gebaseerd op negentiende eeuwse bouwplannen. Twee daarvan worden momenteel gebouwd. Het gaat om tweemasters, volledig in staal, met een lengte van 50 meter en een laadcapaciteit van ruim 200 ton (zo'n 4 vrachtwagens). De hoogte van de masten wordt beperkt (van 47 tot 43 meter) om onder de meeste bruggen te kunnen doorvaren. De bemanning zal uit een achttal mensen bestaan. Die nieuwe schepen gaan 5 tot 6 miljoen euro per stuk kosten.

Nederland

Ook in Nederland komt er later dit jaar opnieuw een zeilvrachtschip in de vaart. De organisatie "Zeilende Handelsvaart" is momenteel bezig met de afwerking van het schip, de “Tres Hombres” (foto hieronder, meer foto's). Dat is een nieuw gebouwde tweemaster met een bescheiden laadruimte van 45 ton. De zeilboot gaat varen tussen Europa, de Atlantische eilanden, het Caribisch gebied en Amerika. Ook dit schip is bedoeld als een prototype, bedoeld om het vertrouwen van de markt te winnen.

Goederen vervoeren via zeilboten was eeuwenlang de normaalste zaak van de wereld, maar het stoomschip en de dieselmotor hebben daar in de negentiende eeuw een einde aan gemaakt. Gemotorizeerde schepen zijn sneller, stipter en goedkoper. Maar de ecologische prijs is hoog – schepen zijn een belangrijker bron van luchtvervuiling en broeikasgassen dan vliegtuigen, en ze zullen over een aantal jaren ook de milieuverontreiniging van auto’s overtreffen.

Zeilschepen kunnen vandaag de dag overigens gebruik maken van betere zeilen, moderne communicatietechnieken en gedetailleerde weersvoorspellingen, wat ze een stuk slagvaardiger maakt dan één of twee eeuwen geleden. Maar ook zonder die moderne technologie zijn ze soms sneller dan hedendaagse containerschepen.

© Kris De Decker

 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Verwante artikels :

• Speedboten voor milieubewuste snelheidsfreaks
•  Vakantie zonder vliegtuigen : waar is het passagiersschip naartoe?
• De terugkeer van het zeilschip : kitesurfing voor vrachtschepen
• Vuile scheepvaart : containerschepen varen op extreem smerige brandstof
• Nucleaire vrachtschepen: varen op atoomkracht
• Vrachtwagens met trappers : een nieuwe generatie vrachtfietsen
• Windmolens op de zeebodem : onderwaterturbines leveren meer energie voor minder geld
• 40 kleine windturbines getest : veel geld voor weinig energie
• Geschiedenis (en toekomst?) van de industriële windmolen
• Moderne containerschepen trager dan oude zeilschepen

 

Startpagina

 

Blijf op de hoogte van nieuwe berichten via e-mail, feed, twitter of facebook.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Comments

[Geplaatst door: ChristopheDe Burggrave]

Ik ben zeevarende en ik kan enkel toejuichen dat er ernstige plannen gemaakt worden om de zeilvaart terug in te voeren voor het transport van goederen. Uiteraard heb ik geen diepgaand onderzoek gevoerd naar dit thema, maar er worden nog steeds voldoende soorten goederen vervoerd die niet aan grote tijdsdruk blootgesteld zijn voor het transport. Waarom deze dan niet terug vervoeren zoals we decennia lang gedaan hebben? Ik geloof niet dat dit de wereldproblemen zal oplossen betreffende luchtverontreiniging, maar zoals al vaker anngehaald: het is een mix van creatieve, milieuvriendelijke initiatieven die wel tot resultaten kunnen leiden. Wel heb ik de volgende bedenking. Er is nu al een enorm tekort aan getrainde zeelui. Waar halen we mensen met zeilervaring vandaan? Ik zou het alvast wel een leuke uitdaging vinden!

[Geplaatst door: Kris De Decker]

Inderdaad, zeeman zou wel eens snel een knelpuntberoep kunnen worden...We zullen mensen moeten stimuleren om voor zeeman te studeren. Lijkt mij een mooiere carrière dan veel van de richtingen waar we ze nu in proberen duwen...Misschien kunnen we ook vissers omscholen? Want de wetenschap zegt dat we de visbestanden best een tijd met rust laten, maar dat is politiek niet haalbaar omdat er dan arbeidsplaatsen verloren gaan.

[Geplaatst door: Jan Goddemaer]

Probleem van mankracht blijkt opgelost: in 2010 ging het bedrijf al op de fles. Een zoveelste slachtoffer van de aanslepende crisis.
https://fr.wikipedia.org/wiki/Compagnie_de_transport_maritime_%C3%A0_la_voile

[Geplaatst door: Anne de Bourgraaf]

Waar halen we mensen met zeilervaring vandaan?
In Enkhuizen is een zeevaartschool welke gespecialiseerd is in het opleiden tot stuurman grote zeilvaart (tallships), bovendien kun je aan dezelfde zeevaartschool een aanvulling doen voor de handelsvaart en is er een speciale bijscholing (zeilmodule) voor mensen die als basis eerst een normale zeevaartschool hebben bezocht.
Studenten van vele nationaliteiten studeren hier en de opleiding levert al jaren bekwaam personeel aan de steeds groeiende zeilvaartindustrie, welke jammer genoeg nog voor het grootste deel met passagiers vaart.
Overigens heeft bovengenoemde 'Zeilende Handelsvaart' al een ontwerp klaarliggen voor een uiterst geavanceerd zeil vrachtschip, de Ecoliner.
Het wachten is op investeerders die met dit prachtige concept in zee willen gaan. Zie http://www.fairtransport.nl

[Geplaatst door: Mattias]

Nog een artikel van 13 november 2016, nl. "Fairtransport in Den Helder" op 'Kleine Revolutie'. Zie https://kleinerevolutie.org/2016/11/13/transport-fairtransport-in-den-helder/