Het autosalon dat vandaag van start gaat, staat volledig in het teken van het milieu. Als we de autofabrikanten (en een flink deel van de pers) mogen geloven, zijn auto’s straks een volkomen onschadelijke technologie – te vergelijken met een fiets of een paar rolschaatsen. Want de automobiel van de toekomst rijdt op biobrandstoffen, elektriciteit, perslucht of waterstof. Maar zelfs als dat ooit werkelijkheid wordt, blijft de auto allesbehalve milieuvriendelijk. (Illustratie: een elektrische auto uit 1899).
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
|
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Er wordt vaak gezegd dat autofabrikanten en olieproducenten het onderzoek naar alternatieve brandstoffen saboteren. Maar het grootste obstakel voor groene auto’s is de fysica. Het fundamentele probleem is dat alle alternatieve brandstoffen uiteindelijk het resultaat zijn van een raffinage- of omzettingsproces dat draait op fossiele brandstoffen.
Waterstof, elektriciteit of perslucht moeten allemaal gefabriceerd worden en dat proces kost meer energie dan de raffinage van autobrandstof. Zolang we niet over een duurzame elektriciteitsproductie beschikken, verandert een auto op waterstof, perslucht of elektriciteit dus niets aan de uitstoot van het verkeer. Tenzij dan in de statistieken: de luchtvervuiling en C02 die nu aan het wegtransport worden toegeschreven, zullen dan in de kolom van de energieproductie worden ondergebracht.
In principe zou je alternatieve brandstoffen met zonne-energie, windenergie of waterkracht kunnen aanmaken, maar het aandeel hernieuwbare energiebronnen is (zowel op nationaal als op globaal niveau) nog altijd belachelijk laag. Het is al een enorme uitdaging om de bestaande elektriciteitsproductie te verduurzamen - en als alle auto’s op alternatieve brandstoffen gaan rijden, zullen we nog veel extra elektriciteitscentrales moeten bijbouwen.
Met biobrandstoffen duikt een ander obstakel op: er is bijlange niet genoeg plantaardig materiaal op de planeet aanwezig opdat biobrandstof een betekenisvolle rol kan spelen – tenzij we alle bossen opstoken en alle landbouwgrond volplanten met energiegewassen. (© Illustratie : pilllpat)
6.000 batterijen
Energiecentrales zijn efficiënter dan automotoren, en een elektromotor heeft een hoger rendement dan een verbrandingsmotor. Daar zit dus een potentiele milieuwinst in, zelfs al wordt de elektriciteit opgewekt door fossiele brandstoffen. Maar daar staat een nadeel tegenover: een massale hoeveelheid afgedankte batterijen.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
"Met een elektrische auto worden de luchtvervuiling en de CO2 die nu aan het wegtransport worden toegeschreven, in de kolom van de energieproductie ondergebracht."
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
De ‘brandstoftank’ van een elektrische auto bestaat uit honderden aan elkaar geschakelde batterijen, elk daarvan te vergelijken met de batterij van een mobiele telefoon (de Tesla Roadster, een elektrische sportwagen, heeft er meer dan 6.000). Na een jaar of twee moeten die allemaal vervangen worden, en veel eerder al neemt de opslagcapaciteit ervan zienderogen af. Waterstofauto’s kennen een vergelijkbaar probleem met brandstofcellen.
Trolleybus en botsauto's
De milieuscore van een elektrische trein is ook afhankelijk van de manier waarop die elektriciteit werd opgewekt. Maar een trein (of tram) kent niet het probleem van opslag van elektriciteit omdat hij door de hoogspanningsleiding continue van stroom wordt voorzien. Ook de botsauto's op de kermis en de trolleybus in Gent hebben geen batterij nodig. De elektrische auto is de "draadloze" variant van de trolleybus, en daar zit het fundamentele probleem van de technologie. Omdat de bewegingsvrijheid van een auto niet wordt beperkt door een op voorhand vastgelegd traject, moet de elektriciteit worden opgeslagen.
De opslag van energie geeft ook moeilijkheden op het gebied van veiligheid (explosie en brand) en autonomie: met een elektrische auto geraak je hooguit 200 kilometer ver, en vervolgens moet je auto urenlang worden opgeladen. De autonomie van een waterstofauto is beperkt omdat het gas veel ruimte inneemt. Voor waterstof, perslucht en biobrandstoffen moet bovendien een geheel nieuwe tank-infrastructuur worden uitgebouwd.
E-positief rijden
De beperkte autonomie van een elektrische auto kan worden verbeterd door de prestaties en het gewicht van auto’s fors te verminderen. Maar dat zou het uiterlijk van de auto ingrijpend veranderen (zie bijvoorbeeld hiernaast de Aptera), tegengesteld aan de nu bestaande trend van steeds snellere en zwaardere auto's. In zijn huidige vorm is de auto ondenkbaar zonder de verbrandingsmotor. Het is geen toeval dat de elektrische auto in het begin van de twintigste eeuw uit de markt werd geduwd. Auto's met een verbrandingsmotor waren veel sneller en hadden een veel grotere autonomie.
Bijzonder ironisch in dat verband is de nadruk die de auto-industrie nu legt op het zogenaamde “e-positief rijden” (een project van de automobielfederatie Febiac, “in afwachting van auto’s op waterstof en elektriciteit”).
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
"Het probleem met milieuvriendelijke technieken is dat de fabrikanten ze inzetten om hun wagens steeds sportiever en zwaarder te maken zonder dat het verbruik stijgt."
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Volgens het proefproject met 170 gezinnen brengt een ecologische rijstijl een brandstofbesparing op van gemiddeld 7,5 procent. Dat is uiteraard een goede zaak. Maar de mensen een gezapige rijstijl aanpraten en ze tegelijk steeds zwaardere en agressievere auto’s onder hun gat schuiven, is ronduit hypocriet. Een BMW van vijftien jaar oud is een slome bak tegenover een klein Fordje van vandaag.
Hetzelfde geldt voor technieken zoals het terugwinnen van (elektrische) energie uit het remmen. Knap, maar er valt veel meer milieuwinst te behalen als je de prestaties en het gewicht van de wagens naar beneden haalt. En daar is geen spitstechnologie voor nodig. Het probleem met milieuvriendelijke technieken is dat de fabrikanten ze inzetten om hun wagens steeds sportiever en zwaarder te maken zonder dat het verbruik stijgt.
Milieuvriendelijk?
Volgens de autofabrikanten wordt de milieuschade van auto’s overdreven. Schepen veroorzaken bijna evenveel luchtvervuiling, zo luidt het, maar daar kraait geen haan naar. Die kritiek is niet geheel onterecht. Maar de milieuschade van de auto is niet alleen het gevolg van uitlaatgassen. Zelfs als auto’s straks echt op water of lucht gaan rijden, dan nog kunnen ze onmogelijk milieuvriendelijk genoemd worden. Want de auto is ook een van de grootste vijanden van fauna en flora.
Alleen al in Vlaanderen doden auto’s vier miljoen wilde dieren per jaar, muizen en insecten niet meegerekend. Dat zijn er 500 per uur of bijna 14 per kilometer weg. Het betonneren van het grondgebied voor de aanleg van wegen en parkings zorgt niet alleen voor het verdwijnen van natuur, maar ook voor overstromingen en grondwatertekorten omdat het regenwater niet meer in de bodem kan doordringen. De auto is daarbij niet alleen milieu- maar ook mensonvriendelijk. Zoals bekend doden auto’s ook veel mensen, maken ze veel lawaai (en als ze dat niet meer zouden doen, zullen ze nog meer voetgangers doden) en eisen ze zo goed als alle openbare ruimte op - met alle sociale gevolgen van dien.
(© illustratie: plan59)
Heilige koe
Gezien de lijst problemen die door de auto wordt veroorzaakt, is het opmerkelijk dat geen enkele politieke partij of actiegroep pleit voor het tot schroot vermalen van het gehele wagenpark. Dat wordt algemeen als onrealistisch beschouwd, erger nog: het is heiligschennis. Nochtans is de automobiel geen levensnoodzakelijke technologie, verre van. Er zijn andere vervoersmiddelen beschikbaar, die een enorme impuls zouden krijgen als de auto uit het straatbeeld zou verdwijnen. Want de kwaliteit van het openbaar vervoer wordt voornamelijk beperkt door het feit dat de auto alle plaats opeist. Fietsen en wandelen is ook al geen lolletje, net omdat er zoveel auto’s rondrijden en geparkeerd staan. Als het over India en China gaat, zijn we het er allemaal over eens dat ze een foute keuze maken door massaal over te stappen naar de auto - waarom trekken we diezelfde conclusie hier dan niet?
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
"Andere vervoersmiddelen zouden een enorme impuls krijgen als de auto uit het straatbeeld zou verdwijnen."
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Zelfs de groene partijen durven het niet aan om de auto in vraag te stellen. Ze komen niet verder dan wat slappe slogans over het “ontmoedigen” van het autogebruik en het “stimuleren” van het openbaar vervoer en de fiets. Zonder enig resultaat, want ondertussen gaat de opmars van de automobiel verder.
In 2007 werd de kaap van 5 miljoen personenwagens in België overschreden – begin jaren negentig waren dat er 4 miljoen. Ook het Belgische wegennet dijt nog altijd uit. In 2005 bedroeg de lengte ervan 151.372 kilometer, 805 kilometer meer dan het jaar voordien. Tussen 1995 en 2005 kwam er maar liefst 8.197 kilometer weg bij in België. En het aantal voertuigkilometers (de afstand die al die auto’s over al die wegen afleggen) steeg van 35 miljard in 1990 naar bijna 46 miljard in 2006.
Meer auto's, meer wegen, meer kilometers. Een echt groen autosalon probeert die trend om te buigen.
© Kris De Decker
|
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
Lees meer op Lowtech Magazine :
- Trolleybussen en trolleytrucks : elektrisch transport voor een koopje
- Snelheid vreet energie : als we de gemiddelde snelheid van alle vervoersmiddelen halveren, zou het globale brandstofverbruik met 75 procent dalen
- Waarom de elektrische auto geen toekomst heeft : Snelle oplaadtijden voor elektrische auto's worden enthousiast onthaald, maar ze leiden tot enorme pieken in het elektriciteitsverbruik.
- Vrachtwagens met trappers : een nieuwe generatie vrachtfietsen
- De file voorbij : afscheid van het automobilisme
- Pedaalkracht voor macho's : de fiets als statussymbool
- Snelwegen voor fietsers: in één ruk van A naar B
- Auto's op gebakken lucht : na de hype over waterstof, is er nu de auto op lucht
- Vliegende auto's : een SUV is straks helemaal passé
- Een wereld zonder vrachtwagens : ondergronds transport door buisleidingen
- Laat de algen met rust : de tweede generatie biobrandstoffen is nog erger dan de eerste
- Zachte auto's voor zwakke weggebruikers : pechvogels die voor onze wielen opduiken, kunnen op weinig genade rekenen
- Houtgasauto's : rijden op brandhout
Blijf op de hoogte via nieuwe berichten via e-mail, feed, twitter of facebook.
(1)
Op zich denk ik dat er eerst voor gezorgd moet worden dat de mensen minder en minder lange verplaatsingen moeten maken. Ik fiets graag, maar door regen en wind (voorjaarsstorm) kan je me niet overhalen om met de fiets 20km naar mijn werk te crossen. Mijn grootvader werkte op 2km van de deur en zij die in brussel werkte stapte in 'het noord' van de trein, de straat over en ze waren op kantoor. Vandaag moet je naar één of ander industrieterrein waar geen openbaar verkeer voorhanden is, of je moet 6 bussen en 2 treinen nemen. Je merkt het, alles moet veel fundamenteler worden aangepakt. Subsidies voor bedrijven die mensen uit de buurt aanwerven oid.
Geplaatst door: Carl | 17 januari 2008 om 17:03
(2)
er kan inderdaad met bestaande technologie heel wat bereikt worden .
waarom niet een laag gewicht koppelen,aan een kleine brandstofmotor die een lion-batterij oplaadt en ervoor zorgt dat je volledig elektrisch kan rijden!
Geplaatst door: colonne ronald | 20 januari 2008 om 19:44
(3)
Het is een feit dat de auto veel meer is dan enkel een vervoer middel.
De meeste jonge mensen kijken uit naar hun rijbewijs om de "vrijheid" te kunnen proeven die de auto hun schenkt.
Het is ook een status symbool en kan een heuse hobby zijn.
We kunnen het allemaal wel eens zijn dat de vervuiling dat de automobiel met zich meebrengt onhoudbaar is.
Het zal een zeer zware opdracht zijn de auto te verbannen uit onze straten !!
Vooral nu er miljoenen bijkomende auto's op het programa staan in landen zoals China.
Waterstof of perslucht auto's zijn leuk...
Als we maar aan een milieuvriendelijke energie bron kunnen komen om ze te laden!!
De meest realistische oplossing voor de energie die we wereldwijd nodig hebben zullen spijtig genoeg kerncentrales zijn.
Als men bedenkt dat bijvoorbeeld windmolens ook veel fosiele energie absorberen alvorens de eerste gram energie eruit voortvloeit.
Dan nog niet te vergeten de revisies en smering ( onderhoud ) zo een vogel dodend molentje nodig heeft.
We moeten het toegeven dat tot nog toe er geen echt alternatief beschikbaar is.
Uiteindelijk is een kerncentrale nog de meest milieuvriendelijke energiebron.
Het afval kan veilig opgeslagen worden tot er een eind oplossing voor handen is.
Ik denk bijvoorbeeld opslag op de maan, in een ver gevorderd stadium.
Het groene motto om minder te verbruiken en zo minder te vervuilen is ook geen oplossing.
Eigenlijk zouden ze er beter aan doen om enkele zeer milieubelastende praktijken zoals hydraulische machines die elke dag duizenden liters olie de grond in sturen met een uiterlijke gebruiksdatum te beperken.( voor de olie eruit begint te druipen )
Of de verkoop van afgedankt oud vervuilend materiaal naar Africa en andere laatste natuur bezittende landen te laten vertrekken.
We weten allemaal dat kerncentrales de veiligheid van de omliggende mensen bedreigen bij een ongeval of teroristische actie.
Daarvoor zijn oplossingen mogelijk.
Het alternatief van constante vervuiling is ook al geen vrolijke gedachte.
Vooral dat wij in de buurlanden energie zullen moeten kopen geproduceerd uit kerncentrales...
Geplaatst door: luc coesens | 27 januari 2008 om 20:05
(4)
luc: kernafval naar de maan sturen gaat niet. Raketten zijn niet extreem betrouwbaar en willen nog wel eens ontploffen bij lancering. Lullig als dat zou gebeuren bij een raket vol kernafval.
Artikel: wat Top Gear wijsheid: in Japan rijden 87% van de treinen op tijd. Maar in Japan zien ze een trein die 1 minuut te laat is al als een "te late" trein, in Nederland is dat 3 minuten en in België 6. En als je trein toch te laat is hoef je niet te betalen en krijg je een pasje zodat je je werkgever uit kan leggen waarom je te laat bent. Gewoon een compleet andere mentaliteit is dat.
Meer Top Gear wijsheid: in Vietnam hebben ze helemaal geen auto's. Nouja, bijna niet. Iedereen heeft daar een motor of scooter. Nog steeds vervuiling, maar wel veel minder per persoon.
Verder ben ik het helemaal met Carl eens dat we er gewoon iets aan moeten doen zodat mensen dichter bij huis kunnen werken. Nu zie je te vaak dat een Rotterdammer in Amsterdam werkt en een Amsterdammer exact hetzelfde hetzelfde werk doet in Rotterdam. Het begint gewoon bij de overheid: stimuleer dicht bij huis werken, zorg dat je geen aansluitingen meer mist in het openbaar vervoer en maak het goedkoper. Te vaak ben je met de auto gewoon goedkoper uit dan met de trein hier, dat moet niet kunnen.
Geplaatst door: W3ird_N3rd | 19 januari 2009 om 05:41
(5)
Momenteel schieten de aandelen van het Chinese BYD de hoogte in. De grootste belegger aller tijden Buffet (bijnaam Omaha Oracle) is verleden jaar uit zijn vertrouwde omgeving gestapt en heeft zich bij BYD ingekocht. Reden is dat deze firma voorligt ibt bij de ontwikkeling van verwisselbare en snel oplaadbare batterijen. De batterijen zijn bestemd voor elektrische personenwagens en bezitten een hoge capaciteit. De actieradius ligt daardoor tamelijk hoog. Zelfs als zouden dergelijke technieken toekomst hebben, dient het polutieprobleem bij de producenten van de elektrische energie te worden opgelost. Helaas toeren sommige 'Eureka' schrijvers rond in Disneyland en denken dat batterijen, geperste lucht of water het probleem zullen oplossen.
Ondertussen kunnen we ons afvragen wat het gevolg gaat zijn van het loslaten in onze atmosfeer van de gedurende miljoenen jaren opgeslagen CO2 of de verspreide hopen kernafval met enorm lange reductiedeling. Terwijl leven we wel op een bal pure energie, maar geen mens die weet hoe eraan te komen.
Geplaatst door: Symoen | 19 mei 2009 om 11:22
(6)
De auto van de toekomst heeft een zonnecollector die de energie van warmte omzet en opslaat in chemische energie. Dat zal gebeuren in een caustic soda. De warmte van het zonlicht droogt het soda en als de energie nodig is wordt door water toe te voegen warmte vrij gemaakt. Deze warmte wordt bijvoorbeeld omgezet in de stirling motor waar ik al enige tijd aan werk, welke een hoog Power to Weight Ratio heeft. De technologie voor de zonnecollectoren is al gangbaar en heeft een rendement van ongeveer 90%. De technologie voor opslag van warmte in soda is ook al meer als 100 jaar voor handen. Kijk maar eens op internet naar "SODA Locomotives" (1860). Ook van stirling motoren is de technologie al beproefd. Waar we van af moeten is het enorme vermogen en de snelheid waar we mee verwend raakten. De 2CV met 8 pk (1957) had een topsnelheid van 80 km/u en een zuinigheid waar de beste moderne auto's nog niet aan tippen. Waarom? geen poespas, geen gadgets, gewoon een machine om te vervoeren van a naar b. Geen zware auto, F=m.a Dit is met groene alternatieven haalbaar zonder benzine. (wel een drup olie voor de smering)
dfennema
Geplaatst door: D.Fennema | 04 juni 2009 om 21:57
(7)
Eerst kochten mensen auto's omdat ze het wilden, toen de meeste mensen een wagen hadden reageerde de maatschappij hierop met ervan uit te gaan dat iedereen de beschikking over een auto heeft, en tegenwoordig ben je haast verplicht een auto te bezitten, aangezien vaak geen rekening meer gehouden wordt met mensen die er géén hebben. Het openbaar vervoer is er bijvoorbeeld in de tweede helft flink op achteruitgegaan, zo is het spoorwegnet flink ingekrompen, veel kleinere spoorlijnen zijn verdwenen. Een betreurenswaardige zaak. De enige vorm van openbaar vervoer die het steeds maar beter doet is de luchtvaart, net dé meest energievretende manier van transport. De trein, tram en bus goedkoper maken gaat volgens mij weinig mensen uit de wagen halen. Er zijn wat de keuze auto /openbaar vervoer betreft voornamelijk twee groepen te onderscheiden: zij die altijd met de auto gaan en met geen stokken de trein, tram en bus in te krijgen zijn, én zij die altijd het OV gebruiken, door overmacht of om principiële redenen. Het goedkoper of zelfs geheel gratis maken van de TTB leidt er nauwelijks toe dat de eerste groep zijn wagen omruilt voor het OV, maar wél dat de tweede groep er meer (voor plezierdoeleinden) gebruik van maakt. Wil men dat mensen hun auto aan de kant laten staan om in plaats daarvan met het openbaar vervoer te gaan, dan moet in mijn ogen eerst en vooral de KWALITEIT verbeterd worden. Deze is tegenwoordig in de meeste gevallen onvergelijkbaar met de auto wat betreft snelheid, onafhankelijkheid en comfort. Maar, zoals dit artikel opmerkt is het struikelblok voor beter openbaar vervoer net dat de auto alle plaats opeist. Een vicieuze cirkel dus.
Geplaatst door: Stormbeest | 16 oktober 2009 om 22:48
(8)
Interessant om meer dan 10 jaar later nog eens bovenstaand artikel door te lezen. Er is nog steeds een autosalon, nog steeds in het teken van milieu. Het klimaat is er nu als toetje bijgekomen. Bij het artikel is sprake van "Na een jaar of twee moeten die [batterijen] allemaal vervangen worden, en veel eerder al neemt de opslagcapaciteit ervan zienderogen af.", maar dat lijkt me niet helemaal meer juist te zijn. Alsook "met een elektrische auto geraak je hooguit 200 kilometer ver", wat ondertussen een stuk meer is. Het achterliggend idee van het artikel blijft wel volledig overeind. In 2007 werd de kaap van 5 miljoen personenwagens in België overschreden, ondertussen (augustus 2019) zitten we aan 5,9 miljoen.[1]
Ook interessant zijn de recente VRT-artikels over de impact van de auto op het milieu [2] en het klimaat [3]. Vooral het zakken van de CNG-auto in de rangschikking valt op, omdat er blijkbaar meer aardgas/methaan lekt dan gedacht [4]. Dat geen auto nog altijd de groenste oplossing is, komt niet echt aan bod...
[1] https://statbel.fgov.be/nl/themas/mobiliteit/verkeer/voertuigenpark
[2] https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/01/08/bijna-geen-verschil-meer-tussen-de-verschillende-type-auto-s-di/
[3] https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/12/24/elektrische-wagen-op-batterijen-wint-race-om-groenste-auto-cng/
[4] https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/01/10/methaan-de-snelle-sluipmoordenaar-van-het-klimaat/
Geplaatst door: Mattias | 12 januari 2020 om 15:06
(9)
Maar als je dan toch een (zuinige) auto gebruikt neem ik, als is het maar voor mijn gemoedsrust, een paar regels in acht:
- Ik koop nooit een nieuwe auto, maar altijd een tweedehandse alluminium (audi a2);
- Bij reparaties/onderhoud krijgt de garage opdracht gebruikte onderdelen te zoeken op de schroot in binnen- en buitenland.
- Als olie wordt gebruikgemaakt van produkten van Avista Oil (Duitsland) die afgewerkte, bij garages ingezamelde olie opnieuw raffineert en "nieuw" specificaties krijgt
- Uiteraard rij ik op cover-banden, oude banden voorzien van een nieuw loopvlak (ook uit Duitsland, King Meiler) waarvoor maar een derde van de energie en grondstoffen benodigd zijn.
Geplaatst door: Jelle Herrema | 23 februari 2020 om 00:27